Сабзавот экинларидан мўттасил ва юқори ҳосил олиб туришда маҳаллий


Download 3.5 Mb.
Pdf ko'rish
bet52/151
Sana03.12.2023
Hajmi3.5 Mb.
#1806389
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   151
Bog'liq
Сабзавот экинлари селекцияси ва уруғчилиги

Селекция кўчатхонаси. Бу кўчатхонада ўсимликларнинг Дастлабки 
материал кўчатхонасида танлаб олинган энг яхши намуналари ва 
авлодларини ўрганиш иши давом эттириб борилади. Ажратиб олинган 
оилаларнинг селекция материали ўзининг хўжалик белгилари бўйича зарур 
даражадаги бир хилик тарзига кириб олғунча шу кўчатхонада бўлади. Хлр 
бир оила y'iyn алоҳида бир Делянка ѐки бир неча делянка ажратилади. 
Делянкаларнинг MattflOíin Редиска учун - 2, иухат учун - 3, итузумдошларга 
мансуб экинлар Учун - 2-4, пиѐз ва бодринг учун - 2-5, илдизмевалилар учун 
- 3-5, ртанги карам учун - 7-15, кечки карам учун - 10-20 кв. м бўлиши керак. 
Габитуси жиҳатидан ихчам, яъни Тупи майҳароқ бўладиган ўсимликлар 
намуналари 150-600, йирик ўсимликларнинг намуналари эса 120-200 Тупдан 


иборат бўлади. Делянкалар икки-тўрт хайтарикда жойлаштирилади. 
Синалаѐтган намуналар бир-бирига, стандартга солиштириб кўрилади ва 
уларнинг белгилари селекция ишининг йўналишига қараб субъектив ва 
объектив усуллар билан баҳолаб чиқилади. Стандартлар 10-12 намуна оралаб 
жойлаштирилади. 
Ўсимликларнинг белгилари ҳар хайси хайтарих бўйича баҳолаб чиқилади. 
Ривожланишидаш асосий фазаларнинг қачон ва нечоғлик баравар 
бошланиши хайд қалинади. Тур ли экинлар ҳосилининг хайси муадатда ва 
нечошик баравар етилиши турлича усуллар билан аниқданади: бош карамда 
бош ураган ўсимликларни санаб чикцш; илдизмеваларда - маҳсулотидан 
икки сидра намуна олиб, товар ўсимликларни санаб чшдиш ва торозида 
тортиб кўриш; бодринг ва помидорда пишиб етилган меваларини вақт-
вақтида йиғиб олиб, миқдорини, товар сифатларини ҳамда товар бўладиган 
мевалари ханча чиқишини хдсобга олиш йўли билан белгиланади. 
Оилаларнинг хосилдорлиги ҳосилининг хажмига қараб ѐки тортиб кўриш 
йўли билан аниқданади ва бунда маҳсулдор органининг ўртача оғирлиги, 
умумий ҳосилдан чиқадиган товар маҳсулотининг миқдори хайд ҳалиб 
борилади. Энг муҳим морфологах белгалари тасвирлаб ўтилади. 
Маҳсулотининг таъми тотиб кўрилади, яъни дегустация кцлинади, уццага 
эривчан курух моддалар миқдори рефрактометр билан аниқданади. 
Баҳолаш натижаларига қараб оилалар танланади, бунда ҳосили кам, 
маҳсулотининг товар сифатлари паст бўлган, касалликларга яхши бардош 
бера олмайдиган оилалар яроқсизга чиқарилади. Ажралиш ҳодисасига 
учраган оилалар ҳам брак кцлинади. Энг яхши оилалардан селекция ишини 
давом эттириш ва оилаларни текислаб олиш учун суперэлита ўсимликлари 
танлаб олиниб, ѐрликҳар ва хозиқчалар билан белгилаб қўйилади. Селекция 
материали етарли даражада бир текис ҳолга келиб, хўжалик белгиларини 
кунгилдагидек намоѐн қиладиган бўлганидан кейин сифати жиҳатидан бир-
бирига яхин уруғлар бирлаштирилади ва олдин кўпайтириб олинганидан 
кейин назорат куўттхонасига топширилади. 



Download 3.5 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   151




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling