Samarqand davlat chet tillar instituti tarjimonlik fakulteti tarjima nazariyasi va amaliyoti kafedresi

America backs British peace move, «The Times» reports. 
Bu jumla tarjimasida qo‘shtirnoq ichidagi so‘z oldiga «gazeta» so‘zi 
qo‘shilmasa, bu so‘z o‘zbek tarjimoniga tushunarsiz bo‘lib qoladi: 
«Ze Tayms» gazetasining yozishicha Amerika Britaniya tinchlik 
harakatini qo‘llab-quvvatlamoqda 
Bunday izohlar asliyat tilida mavjud bo‘lgan, biroq o‘zbek kitobxoni uchun 
notanish bo‘lgan asliyat tili xalqiga, ularning turmush sharoitiga oid realiyalarni 
yaxshiroq tushunishga yordam beradi.
Masalan, quyidagi jumla tarkibidagi realiya tarjimasiga e’tibor bering: 

---

21
… for desert you got Brown Betty, which nobody ate ...
 Shirinlik uchun dasturxonga Malla Betti- ya’ni olmali puding tortildi, 
biroq uni hech kim yemadi. 
«Olmali pudding» so‘zining qo‘shilishi o‘zbek kitbxonini shirinlik sifatida 
dasturxonga tortiladigan «Malla Betti» nima ekanligi haqida bosh qotirishdan 
xalos qiladi. 
Ayrim hollarda zarur bo‘lgan qo‘shimcha izoh matn ichida yoki sahifa ostida 
ham berilishi mumkin: 
… how the knave jowls it to the graund, as if it were Cain’s 
jawbone…(N, 97). 
… bu ablah bo‘lsa, go‘yo Kainning chakka suyagini otayotganday uni 
yerga irg‘itdi (H, 145). 
Bunday holatda jumla tarjimasiga sahifa ostida quyidagi izohni keltirish zarur 
buladi: 
Cain - Xristianlarning muqaddas kitobi hisoblanmish Bibliyada Adam va 
Evaning to‘ng‘ich o‘g‘li va ukasi Avelning qotili. 
Ayrim hollarda asliyat matnidagi pragmatik potensialning ayrim kitobxonga 
noma’lum elementlarini tushirib qoldirishga ham to‘g‘ri keladi: 
There were Pius and medicine all over the place, and everything smelled 
like Vicks' Nose Drops. 
Har tomonda allaqanday shisha idishchalar, dorilar turar, hammasidan