Samarqand davlat universiteti a. B. Pardayev, S. A. Qurbonov

ya‟ni 
Masalan: Bu holda mazkur 
so„zlar adabiy ilmlarni, 
ya’ni til va adabiyot bilan 
bog„liq ilmlarni anglatadi. 
2 
Sabab 
Gaplarni o‗zaro tobelantirib chunki, negaki 

---

183 
bogʻlovchilari 
bog‗laydi, ular o‗rtasidagi 
sabab ma‘nosini ifodalaydi. 
Yozuvda bu bog‗lovchilardan 
oldin vergul qo‗yiladi. 
Masalan: 
Xalq 
bunday 
yolborishlarga 
quloq 
solmadi, 
chunki 
g„isht 
qolipdan ko„chgan edi. 
3 
Maqsad 
bogʻlovchisi 
Gaplarni o‗zaro tobelantirib 
bog‗laydi, ular o‗rtasidagi 
maqsad ma‘nosini ifodalaydi. 
Yozuvda bu bog‗lovchidan 
oldin vergul qo‗yiladi. 
toki 
Masalan: Biz uni qattiq 
jazolaymiz, 
toki 
bu 
boshqalarga ibrat boʻlsin. 
4 
Qiyoslash-
chogʻishtiruv 
bogʻlovchilari 
Gaplarni o‗zaro tobelantirib 
bog‗laydi, ular o‗rtasidagi 
qiyoslash 
ma‘nosini 
ifodalaydi. 
Yozuvda 
bu 
bog‗lovchilardan oldin vergul 
qo‗yiladi. 
goʻyo, goʻyoki, xuddi, naq 
Masalan: Osma soat ohista 
chiqillaydi, goʻyo senga 
hamdardlik 
bildirgandek 
boʻladi. 
5 
Shart 
bogʻlovchilari 
Gap bo‗laklari va gaplarni 
tobelantirib bog‗laydi, ular 
o‗rtasidagi shart ma‘nosini
ifodalaydi.
agar, agarda, basharti, 
garchi, mabodo 
Masalan: Agar u kelsa, men 
ham boraman. 
9-misol. Ergashtiruvchi bogʻlovchilar ajratib koʻrsatilgan. 
1. Bunday mehnatkashni ko‗rmagan dunyo, Chunki u asrimiz farzandi erur. 
(A. Oripov) 2. Agar do‗stlikni ham bilmasa, asli, Kimga kerak, axir, inson degan 
nom! (A. Oripov) 3. Agar yo‗ldan ozib, bir xato qilsam, Kibr paydo qilsam, topilur 
davo. (Shukrullo) 4. «Shu‘lafizo» – shu‘la orttiruvchi, ya‟ni kuchli shu‘la hosil 
qiluvchi degani. (Alibek Rustamiy) 5. Agar havoda chang va tutun bo‗lmasa edi, 
odam ming yil yashagan bo‗lardi. (Ibn Sino)