Samarqand davlat universiteti a. B. Pardayev, S. A. Qurbonov

oʻxshash va farqli xususiyatlari 
Uyushiq aniqlovchi va uyushiq hol 
Uyushmagan aniqlovchi va 
uyushmagan hol 
1. Qop-qora, shirin uzum g„arq pishgan. 
2. Kecha va bugun yomg„ir yog„di. 
1. Qop-qora shirin uzum g„arq pishgan. 
2. Kecha kechqurun yomg„ir yog„di. 
Oʻzaro bir xil soʻroqqa javob boʻladi: 
qanday uzum? – qop-qora; 
qanday uzum? – shirin. 
Oʻzaro bir xil soʻroqqa javob boʻladi: 
qanday uzum? – qop-qora; 
qanday uzum? – shirin. 
Bitta soʻzga tobelanib bogʻlanadi: 
qop-qora uzum; 
shirin uzum 
Bitta soʻzga tobelanib bogʻlanadi: 
qop-qora uzum; 
shirin uzum. 
Bir-biri bilan oʻzaro teng bogʻlovchilar 
hamda sanash ohangi yordamida teng 
bogʻlanadi va sanash ohangi bilan 
talaffuz qilinadi. 
Bir-biri bilan umuman bogʻlanmaydi va 
sanash ohangi bilan talaffuz qilinmaydi. 
Ular oʻrtasida teng bogʻlovchilar keladi 
yoki vergul qoʻyiladi. 
Ular oʻrtasida teng bogʻlovchilar 
boʻlmaydi va vergul qoʻyilmaydi. 
 
7-misol. Uyushmagan aniqlovchilar ajratib koʻrsatilgan. 
Rayimbek dodxohning yonidagi bizga tanish olabayroq to„nlik kishi 
Hasanalini ko‗rishi hamono: – Ha-a-a, bizning Hasanali-ku! – dedi, – kel, Hasan 
ko‗rishaylik, Otabek esonmi? 2. Qushbegi tez-tez qog‗oz taxlarini ochib bitirdi va 
yo„g„on qalam bilan yozilgan uzun bir maktubni o‗qumoqqa oldi. 3. Xotin 
o‗ltirmakchi bo‗lg‗an edi paranji ichidan uning atlas ko‗ylaklari va nafis oq qo‗llari 
ko‗rinib ketdi. (A. Qodiriy) 5. Dunyoda harakatsizlikdan ham ortiqroq halokatli 
toqat qilib bo„lmaydigan narsa yo‗q. (A.Gersen) 6. Mehnat – barcha xastaliklardan 
xalos etuvchi shifobaxsh malham. (N.Ostrovskiy) 7. Eng yaxshi axloqiy va estetik 
dori – mehnat. (A.Frans)