Samarqand davlat universiteti a. B. Pardayev, S. A. Qurbonov

Ergashgan qo„shma gaplarning so„z birikmalariga o„xshashligi 
Soʻz birikmasi 
Ergashgan qoʻshma gap 
Hokim soʻz – tobe soʻz tomonidan 
ma‘nosi 
izohlanayotgan, 
aniqlashtirilayotgan soʻz. Hokim soʻz 
birikmadagi asosiy ma‘noni bildiradi. 
 
Tobe soʻz – hokim soʻzning ma‘nosini 
izohlayotgan, aniqlashirayotgan soʻz. 
Bosh gap – ergash gap tomonidan 
mazmuni 
izohlanayotgan, 
aniqlashtirilayotgan 
gap. 
Bosh 
gap 
qoʻshma gapdan anglashilayotgan umumiy 
mazmunning asosini tashkil etadi, ya‘ni 
asosiy mazmunni bildiradi. 
Ergash gap – bosh gapning mazmunini 
izohlayotgan, aniqlashtirayotgan gap. 
Tobe soʻz hokim soʻzdan turib berilgan 
soʻroqqa javob boʻladi: 
Qiziqarli kitob 
Qanday kitob? 
Ergash gap bosh gapdan turib berilgan 
soʻroqqa javob boʻladi:
Ikkinchi masala ancha jiddiy (e,g.), 
shuning uchun u maxsus oʻrganishni talab 
qiladi.(b.g.) 
Nima uchun u maxsus oʻrganishni talab 
qiladi? 
ERGASH GAPNI BOSH GAPGA BOG„LOVCHI 
VOSITALAR 
Ergash gaplar bosh gapga quyidagi vositalar yordamida bog‗lanadi: 

---

266 
Ergash gapni bosh gapga bogʻlovchi vositalar 
Bogʻlovchi vosita 
Misollar 
Qolipi 
1 
Ergashtiruvchi 
bogʻlovchilar:
a) 
sabab 
bogʻlovchilari: 
chunki, negaki 
b) maqsad bogʻlovchisi: toki 
d) 
qiyoslash-chogʻishtiruv 
yuklama-bogʻlovchilari: 
goʻyo, goʻyoki, xuddi, naq
e) shart bogʻlovchilari: agar, 
agarda, basharti, mabodo