Samarqand davlat universiteti psixologiya va ijtimoiy fanlar fakulteti ijtimoiy fanlar kafedrasi

Sotsial mahsulot sotsial soha xodimlari tomonidan ko’rsatiladigan hizmatlarni (ta`lim, madaniyat, jamoatchilik oziq-ovqat, sotsial ta`minot, kommunal va transport xizmat ko’rsatish, aloqa va boshqalar) ifodalaydi. Rasmiy statistikada sotsial maxsulotning qiymati belgilangan vaqt (chorak, yil) davomida sotilgan xizmatlar summasi bilan aniqlanadi. Bu ko’rsatkich kamchilikka ega, ya`ni faqatgina to’lov xizmatlarini hisobga oladi. O’qituvchilar, shifokorlar va davlat muassasalarining boshqa xodimlar mehnati bilan yaratilgan sotsial mahsulotining qiymati hisobga olinmay qolmoqda. Bunday kamchilikning asosiy sababi – sotsial mahsulotning aynan shu qismini hisobga olish uslubiyatining ishlanmaganligidir. Sotsial mahsulotni ishlab chiqarish va sotishda uni yaratganlar va iste`mol qilganlar o’rtasida belgilangan o’zaro munosabatlar vujudga keladi, davlat, tashkilot, butun sotsial sohaning muassasalari iqtisodiy siyosatining sotsial yo’naltirilganligi aniqlanadi.

SOTSIAL SOHA	FAOLIYAT TURLARI
Bolalar maktabgacha tarbiyalash muassasalari	Bolalarni tarbiyalash va sog’liqni saqlash bo’yicha xizmatlar ko’rsatadi
Sog’liqni saqlash muassasalari	Mamlakat qonunlarida belgilangan tartibda (to’lov asosida bepul, imtiyozli) aholiga tibbiy xizmat ko’rsatadi
Maktab, maorif, ilmiy muassasalar va texnologiyalar yaratadigan tashkilotlar	Qonunchilikka asoslangan ta`lim berish xizmatlari ko’rsatish, Innovatsiya faoliyatini amalga oshiradi, aholiga va iqtisodiyot tarmoqlarini ilmiy xizmatini ta`minlaydi
Madaniyat, sport, turizm va ommaviy axborot vositalari muassasalari	Aholining ma`naviy va jismoniy ehtiyojlarini qondiradi
Sotsial himoyalash muassasalari	Aholining yordamga muhtoj qismiga sotsial yordamni ko’rsatadi va qo’llab-quvvatlaydi, mehnatga layoqatli fuqarolarning mehnat bandligini ta`minlaydi
Sotsial yo’naltirilgan jamoatchilik tashkilotlari	Mehnat muhofazasi va sharoitlarini ta`minlash, xavf-xatarning oldini olish bilan shug’ullanadi

O’zbekiston Respublikasi mustakillikka erishgan dastlabki kundanok ijtimoiy masalalarni kamrab oluvchi bozor iktisodiyotiga utish yulini tanladi. Buning uchun avvalo kam ta`minlangan tabakaga yordam berish siyosatini ishlab chikish lozim edi. SHunday kilindi xam.

Uzbekiston Respublikasida va uning mintakasida ximoya tizimi kuyidagi masalalarni echish bilan boglik: a) sanoatda rivojlantirishni barkarorlashtirish va rivojlantirish; b) turli manbalardan pul mablag’larini (kichik biznesni rivojlantirish uchun) jalb etish (sanoat sektoriga); v) daromadlar va xayot saviyasidagi farklarni kamaytirish; d) kambagallikka karshi kurash va bozor infratuzilmasini shakllantirish, bank, moliya va sugurta tizimlarini kayta shakllantirish.
Bu borada bilimdon va zamonaviy fikrlaydigan mutaxassislarni tarbiyalash buyicha xali juda kup ishlar kilinishi kerak. Respublikada xukukiy baza barpo kilingan, lekin unga amal kilish juda sust bormokda. Tadbirkorlikni rivojlantirish uchun xam tashkiliy, iktisodiy shart–sharoitlar yaratilgan. Birok, bu borada xam tusiklar juda kup. Urta va kichik biznes xam yanada jiddiyrok kullab–kuvvatlashga muxtojdir.