Samarqand davlat universiteti turaev b. X., Nizamov a. N
Download 1.88 Mb. Pdf ko'rish
|
Mablag` omili. Keyns fikriga ko`ra iqtisodiyotning yana bir an`anaviy
muvozanat modelini buzuvchi omil mablag`dir. Mumtoz va nekolassik maktab namoyandalari, doimo mablag` neytralligi haqidagi fikrdan kelib chiqib, ularni tovar almashinuviga tashlanadigan parda sifatida ko`rib chiqishgan. Dj. M. Keyns, stokgol`m maktabi namoyandalari kabi, mablag` iqtisodiyot faol elementi ekanligiga e`tibor qaratgan. Birinchidan, mablag` bozori holati, naqd ko`rsatkichlariga ta`sir etadi, bu esa bozor signallarini buzilishiga va iqtisodiy agentlar dezorientatsiyasiga olib keladi (nominal va real kattaliklar mutanosibligi masalasi). Ikkinchidan pul mablag`ning zahira ko`rinishida iqtisodiyotdan bir qismining oqib ketishiga zamin yaratadi, bu esa ishlab chiqarish quvvatlarining to`laligicha ishlamasligi, demakki inqirozga olib keladi. Ma`lumki nemumtoz nazariya, resurslar cheklanganligi, hamda iqtisodiyot vazifasi ularning samarali taqsimlanishidan iborat deb hisoblaydi. Dj. M. Keyns, mazkur tezisni qayta ko`rib chiqib, o`z nazariyasini resurslar to`liq egallanmaganligi holati tahliliga asoslaydi. Xususan, uning tomonidan ishsizlik sabablarining Yangi talqini berilgan. Uning ta`kidlashicha, ishsizlik faqatgina friktsion yoki tuzilmaviy tavsifga ega emas, zero nemumtoz maktab e`tirofidan farqli o`laroq, u majburiy tavsifga ham ega bo`lishi mumkin. Mehnat bozoridagi to`liq nomukammal bandlik, iqtisodiyotda boshqa ishlab chiqarish resurslarining nomukammal bandligi bilan kuzatiladi. Buning natijasida, resurslar kam uchrashi sharoitida, haqiqatga to`g`ri kelmaydi. Mavjud vositalarning to`liq ishlatilmaganligi haqidagi masala kelib chiqadi. Buning barchasi iqtisodiy tahlil vazifasini o`zgartiradi. Asosiysi, resurslarning to`liq bandligini ta`minlash bo`ladi. yuqorida ko`rsatib o`tilgan barcha omillar, ya`ni harakatning noaniqligi, mablag` omili ta`siri va nomukammal bandlik holati, iqtisodiyotdagi kuchlar mutanosibligini buzadi. Buning natijasida iqtisodiyotning 160 muvozanat holatidan chetlashishi va bozor muammolarni mustaqil ravishda echa olmasligi holati kuzatiladi. Download 1.88 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling