Sapayeva, Z. J. G'Ulomova oziq-ovqat texnologiyasi asoslari

155

mitsella

:sella Shrot Erituvchi
5.12-rasm. Bir yarusli rotatsion karuselli ekstraktor.


Ekstraksiyalanadiqan material


<*l


Hozirgi paytda eng takomil-
lashgan ekstraktorlar jumlasiga
rotatsion karuselli ekstraktorlar
kiradi. Bu ekstraktorlarda ham
mitsella va material qarama-qarshi
yo'nalishda harakat qiladi. Ushbu
kamerali apparat ishi erituvchida
botib turgan materialni qarama-
qarshi oqimdagi mitsella va erituvchi
bilan purkab, ko‘p bosqichli
(pog‘onali) sug'orish prinsipiga
asoslangan. Ekstraktorlar bir yoki


ikki yarusli (qavatli) bo‘lishi mumkin.
Bir yarusli ekstraktor (5.12-rasm) silindrik havo o‘tkazmaydigan korpus 4, rotor 9, perforatsiyalangan (tirqishli) tub 5, mitsellayig‘gichlar

14. 
    materialni yuklash va bo‘shatish qurilmalari, yuritgich va mitsellalarni haydovchi nasoslar 1, 2, 3 dan iborat.
    

Rotorning ichki 6 va tashqi 8 yuzalari oraligi halqasimon sig‘imdan iborat boiib, u radial to‘siqlar 7 yordamida seksiyalar yoki kameralarga boiingan. Ekstraktorning tubi qo‘zg‘almas boiib, tirqish hosil qiluvchi elementlarni konsentrik holda joylashtirish yoii bilan yig‘ilgan. Tirqish hosil qiluvchi elementlar sifatida kesimi trapetsiya shaklidagi simlardan foydalanilgan. Bunday simlardan yigilgan ekstraktor tubining tirqishlari oichami yuqoridan 0,8 mm, pastdan esa 1,5 mm ni tashkil etadi. Bu tirqishlarda ekstraksiyalanayotgan materialning tiqilib qolishiga yoi qo‘yilmaslik uchun radial to‘siqlar 7 ning pastki qismiga plastinkalar o‘rnatilgan. Ekstraktor tubi 5 dan yog‘sizlantirilgan materialni (shrotni) bo‘shatib olishga moijallangan sektorning ostida maxsus kesim bor. Bu sektordan keyingi sektor 13 ning tubi kesimsiz va tirqishlarsiz butun qilib yasalgan. Rotor harakatlanib, ushbu sektordan o‘tganidan keyin unga ekstraksiyalanadigan material yuklanadi va mitsellalar nasoslar orqali haydalib, tegishli seksiyalardagi materiallar ustidan purkala boshlaydi.
Ekstraktorning pastki qismi (tirqishli tubdan pastki qismi) vertikal radial to‘siqlar yordamida mitsellayig‘gichlarini tashkil etadi (5.12-rasm). Bu mitsella yig‘gichlari ekstraktor korpusining tashqi devoriga nisbatan 12° qiyalikka ega boiib, maxsus patrubkalar orqali mitsellalar tegishli resirkulatsion nasoslarga oqib tushadi.