Savollar: Protsessorga kiruvchi va chiquvchi boshqarish signallari qanday?

DDR1 — maksimal ishlash chastotasi 400 megagersgacha;

DDR2 — maksimal chastotasi 800 megagersgacha;

DDR3 — maksimal ishlash chastotasi 1800 megagersgacha.

Hozir birgalashib sizning kompyuteringizga qanday turdagi tezkor xotira zarurligi, DDR3 va DDR4 kabi yangi tezkor xotira tizimlari bilan tanishamiz

2.Kompyuterlarning turlari
Kompyuter (elektron hisoblash mashinasi) - hisoblash va axborot masalalarini yechish jarayonida axborotlarga avtomatik ishlov berish uchun mo‘ljallangan texnik vositalarining to'plami.
Kompyuterlami qator belgilar bo‘yicha guruhlarga ajratish mumkin, xususan:

• 
  ishlash tamoyili;
  
• 
  element asosi;
  
• 
  vazifasi;
  
• 
  o‘lchami va hisoblash quvvati va hokazo.
  

Ishlash tamoyili bo‘yicha kompyuterlar (hisoblash mashinalari) ni katta uchta guruhga ajratish mumkin : analogli (uzluksiz), raqamli va aralash (gibrid).



1-rasm Ishlash tamoyili bo‘yicha kompyuterlami turlarga ajratish
Вunday uch turga ajratishning asosiy sababi - kompyuterlarda ishlatiladigan axborotlaming ifodalanish shaklidir.
Raqamli hisoblash mashinasi (RHM) yoki kompyuter, diskret ko‘rinishda ifodalangan, aniqrog‘i raqamli shaklda ifodalangan axborot bilan ishlaydi.
Analog hisoblash mashinalari uzluksiz shakldagi, ya’ni qandaydir fizik kattalikdagi uzuluksiz qatorga ega bo‘Igan qiymatlar ko‘rinishidagi (ko‘pincha elektr kuchlanishi) axborotlar bilan ishlaydi. AHM juda sodda va foydalanishga qulay, bu mashinada ishlash uchun masalalarni dasturlash uchun odatda ko‘p mehnat talab etilmaydi.
3. 1945-yildayoq kompyuter qurilmalari ma’lumotlarni qayta ishlash uchun qanday tarzda universal va maqbul bo’lishi kerakligini aytib o’tgan edi. Shu bois kompyuter tuzilishining asoslari Fon Neyman prinsipi deb yuritiladi. Deyarli barcha zamonaviy kompyuterlar mazkur prinsip asosida ishlaydi. Fon Neyman prinsipiga ko’ra kompyuter qo’ydagi qismlardan tashkil topgan bo’lishi lozim:
* Arifmetik- mantiqiy qurilma –arifmetik va mantiqiy amalllarni bajaradi.
* Boshqarish qurilmasi - dastur bajarilish jarayonini tashkil qiladi va barcha boshqaruv vazifalarini bajaradi.
* Yodda saqlash qurilmasi yoki joriy xotira – ma’lumot yoki
dasturlarni o’zida saqlaydi.
* Тashqi qurilmalar ma’lumotlarni kiritish va chiqarishni taminlaydi.

BILET 5
1. Video kartalar va ularning texnik ko`rsatgichlari haqida ma’lumot bering
2. Qattiq disklarning texnik parametrlarini sanab bering.
3. Kompyuter buyruqlar tizimi va uning turlari

1. Videokart, kompyuterga monitor , televizor yoki proektor kabi video tasvir qurilmasiga grafik ma'lumot yuborish imkonini beradigan kengaytirish kartasi.

Video karta uchun ba'zi nomlar grafik karta , grafik adapter , ekran adapteri , video adapter, video tekshirgich va plagin panellari (AIBs) mavjud.
Videokameralar ishlab chiqaradigan kompaniyalarning ajoyib soni ko'p, ammo deyarli har birida NVIDIA korporatsiyasi yoki AMD dan grafik protsessor (GPU) mavjud.
Video kartasi tavsifi
Video karta - bu kartaning pastki qismida ko'p sonli aloqalar va video tasvirlar va boshqa qurilmalarga ulanish uchun bir yoki bir nechta portni tashkil etadigan to'rtburchaklar shaklidagi kompyuter apparatidir .
Video karta anakartdagi kengaytirish uyasiga o'rnatiladi. Ko'pgina video kartalari PCIe formatida bo'lsa-da, video kartalar PCI va AGP kabi boshqa formatlarda ham mavjud. Ushbu qo'shimcha formatlar eski standartlardir va CPU va boshqa komponentlar bilan PCIe kabi tezkor aloqa o'rnatmaydi
O'rnatilgan video karta — bunday video karta o'rnatilgan kompyuterlar bazaviy ishlar uchun mo'ljallangan kompyuter bo'ladi.Ya'ni Operatsion tizim grafikasini ko'rsata olish uchun, ofis ishlari bilan ishlash, oddiy dasturlardan foydalanish, yuqori sifatli rasm yoki film tomosha qilish yoki yengil ya'ni video kartaning xotirasi qo'llay oladigan o'yinlarni o'ynash mumkin (lekin undan yuqori video kartadan xotira talab qiladigan o'yinlarni o'ynash taklif etilmaydi).Video kartaning xotirasi 256Mb gacha bo'lishi mumkin. Bu turdagi video xotira alohida bo'lmaydi bular ona plata (motherboard)da o'zi o'rnatilgan bo'ladi. Hozirgi kunda Intel, ATI (AMD tarkidigi kiruvchi), VIA kabi firmalar o'rnatilgan video kartalarniishlab chiqaradi..
2. HDD va SSD disklarning texnik parametrlari:
Hajmi (500 Gb, 1Tb, 2 Tb);
Qo'llab-quvvatlanadigan standartlar ("qattiq diskda" texnologik interfeyslarning. IDE, EIDE, ATA, PATA, SATA, USB1,2,3);
Disklarning aylanish tezligi (optimal - daqiqada 7200 ayl/min);
Bufer hajmi - bufer - o'qish / yozish tezligi va interfeys orqali uzatishni farqlash uchun mo'ljallangan qidiruv xotira. Zamonaviy disklarda odatda 8 MB dan 64 MB oralig'ida bo'ladi.
3. Buyruq - bu kompyuter bajarishi kerak bo’lgan amalning tavsifidir. Qoidaga ko’ra, buyruqlarda o’z kodi (shartli belgisi), boshlang’ich ma’lumotlar (operandalar) va natija aks etadi.
Masalan, “ikkita sonni qo’shish” buyrug’ida qo’shiluvchilar operandalar bo’ladi. Natija esa – ularning yig’indisidir. “To’xtash” buyrug’ida operandalar yo’q, uning natijasi dasturning ishlashdan to’xtashidir.
Buyruqlar natijalari ushbu buyruq uchun aniq belgilangan va kompyuterga kiritilgan qoidalar bo’yicha ishlab chiqiladi.
Muayyan kompyuter tomonidan bajarilayotgan buyruqlar majmui ushbu kompyuterning buyruqlar tizimi deb ataladi.

BILET 6
1. Kompyuterning tashqi qurilmalari haqida ma’lumotlar bering.
2. Protsessorga kiruvchi va chiquvchi boshqarish signallari qanday?
3. Xotira turlari haqida ma’lumot bering.
1. Kompyuterning tashqi qurilmalari. 
Shaxsiy kompyuterlarning tashqi qurilmalariga printer, skaner, modem, strimmer va boshqalar kiradu. 
Yuqorida sanab o‘tilgan tashqi qurilmalarning ba’zi birlariga qisqacha to‘xtalib o‘tamiz: 
Modem-uning asosiy vazifasi kompyuterlararo aloqani o‘rnatish, ya’ni bir (aloqa) signalni ikkinchi bir 
(kompyuter) turdagi signalga aylantirib berishdan iborat. U o‘zining kommunikatsion dasturlariga ega bo‘lib, bu dasturlar ma’lumotlarni uzoq masofaga uzatadi 
va qabul qiladi. Masalan: US Roboties, Rockwell, Zyxel va boshqalar.

2. kompyuter protsessorining tuzilishi va uni qanday ishlashini tushunish muhim ahamiyatga ega jihatlardan biri hisoblanadi. Shuning uchun ushbu bobni kompyuter protsessorlarining tuzilishlari va ularni qanday ishlashlarini batafsilroq ko‘rib chiqishga bag‘ishladik. Ko‘rib chiqish uchun esa Intel protsessorlari oilasiga mansub, so‘z uzunliklari 8, 16 va 32-razryadga teng bo‘lgan, quyidagi protsessorlarni tanlab oldik: