Сейм salb yurishlari —

SALTANAT (fors.)—hokimiyat, sultonlik, podsholik, hukmronlik, boshqarish.
SALTICHIXA — Moskva gubernasi, Podolsk uezdining pomeshchigi D. I. Saltikova (1730—1801) nomi bilan bog‘liqdir. Krepostnoy dehqon larga mislsiz jabr-zulm qilgan, 139 krepostnoyni vahshiyona azoblab o‘ldirgani uchun S. ustidan (1768 y. da) boshlangan tergov natijasida u monastir qoshidagi turmaga umrbod qamashga hukm qilingan.
SAMARAY — afsonaga ko‘ra ga- piradigan oltin buzoq yasab, Muso payg‘ambarga qarshi chiqib, odamlarni o‘ziga qaratishga uringan kishi.
SAMOEDLAR — samoyad, sanamlar yeri so‘zidan; Sibirning samodiy tilida so‘zlashuvchi ayrim xalqlari — neneslar, iganaslar, selkuplar, kamasinlar, motorlar, qaragaslar va b. q. 1938 yilgacha bo‘lgan umumiy nomi samoedlar. Samoedlar endilik- da samodiylar deb atalib. Nenes, Yamalo-nenes, Taymir milliy avtonom oblastlarida istiqomat qiladilar.
SAMODERJAVIE — Rossiyada monarxning cheklanmagan xokimiyatiga asoslangan davlat tuzumi, mustabid hokimiyat; 16—17-asrlarda podsho boyarlar dumasi (q.) bilan birga mamlakatni boshqarardi. 18- asrdan 20- asr boshigacha hokimi mutlaqlik; revolyusiyadan oldingi Rossiyada dvoryan-pomeshchiklar diktaturasi; 19- asrning ikkinchi yarmidan boshlab pomeshchiklar va burjuaziya diktatu- rasini amalga oshiruvchi siyosiy tuzum; yana qaralsin: Absolyutizm, Avtokratiya.
SAMURAYLAR (yap.)—samurau— xizmat qilish so‘zidan. Feodal Yaponiyasida keng ma’noda — dunyoviy feodallar, tor ma’noda — harbiy feodallar, mayda feodal tabaqasi. Yaponiyada 1867—1868 yy. lardagi burjua revolyusiyasi ((Meydzi revo- lyusiyasi)dan so‘ng samuraylar taba- qasi rasman tugatilgan, biroq o‘zlarining imtiyozlaridan mahrum etilmagan, mamlakatni boshqaruvchi to‘ralar, ayniqsa armiya va flotda ofitser kadrlar shulardan tashkil topgan. Imperialistik bosqinchilik siyosatini amalga oshiruvchi yapon qarbiylariga sovet kishilari tomonidan berilgan nom.
SANAM (a.)—but; majusiylar, otashparastlar sajda qiladigan narsa — quyosh, olov, kada, hayvon va h. k.