asos yaratdi.
Shoirning Boldinodagi sermahsul ijodi shu bilan cheklanmadi,
uning kichik tragediyalari ham shu yerda yozildi. «Xasis ritsar»
Molyerning «Xasis» asari ta’sirida yozilgan. Biroq m uallif unda
Molyerdan farqli o ‘laroq shunchaki ziqna obrazini yaratish bilan
cheklanmaydi. Uning qahramoni ritsarlik fazilatlarini o ‘zida mujas-
samlashtirgan, ayni paytda savdogarga xos ochko‘zlik, oltinga bo'lgan
xirs juda kuchli, bu ehtiros darajasiga ko‘tarilgan. Uning tabiatidagi
shafqatsizlikning asosi ham shunda. «Motsart va Salyeri» tragediyasida
inson tabiatidagi yana bir illat - hasad mavzusi yoritiladi. Daho
san’atkor, noyob iste’dod sohibi Motsart tabiatan butunlay Salyerining
aksidir. C hinakam is t e ’dod uchun esa yovu zlik begonadir.
« 0 ‘rtamiyonalar xudosi» Salyeri qalbida xudbinlik illati avj olgan,
Motsart dahosini tan oladi, ayni shu narsa uning qalbini kalamushdek
kemiradi, pirovardida hasad, yovuzlik ulkan talantni mahv etadi.
Jahon adabiyotida mashhur Don Juan obrazi yaratilgan «Tosh
mehmon», Vilsonning «Vabo shahri» asari asosida yaratilgan « 0 ‘lat
paytidagi bazm» tragediyalari ham Boldinoda yoziladi.
1831- yili Pushkin xorijiy ishlar kollegiyasiga xizmatga kiradi. Bu
yerda u davlat arxiviga murojaat etish huquqiga egaligidan foydalanib
Buyuk Pyotr tarixini yozishga ahd qiladi.
1833- yili «Mis chavandoz» dostonini tamomlaydi. Dostonda shoir
Pyotrning Rossiya tarixida boshlagan yaratuvchilik faoliyatini
ma’qullagan holda, ushbu harakat zulmga, zo ‘ravonlikka, kuchga
asoslanganligini ham ko'rsatadi. Pyotr «taqdiming buyuk hukmdori»,
uning zimmasiga katta tarixiy vazifa yuklatilgan va u shu vazifani ado
etgan. Biroq nima evaziga? Dostonda darveshsifat Yevgeniy obrazida
Do'stlaringiz bilan baham: |
