Шеър тузилиши (Шеърий таржимада ритм ва оханг) kirish

Bitiruv malakaviy ishning maqsadi: Ishning asosiy maqsadidan kelib chiqib, she’riy tarjimani tahlil etish va o‘rganishda quyidagi vazifalar belgilandi:
-She’riy tarjimani mazmun-vazn-san’at birligida o‘girishn.
-She’r qofiyalanmagan bo‘lishi mumkin. Bu yerda xushohanglik turoqlarning qat’i qoidaga muvofiq joylashtirish.
-She’rning, ayniqsa, lirik she’rning eng muhim fazilati musiqiylikdir. Musiqiylik fonetik stilistik vositalar asosida yaratilish.
-Qofiya she’rda bir qancha vazifalarni bajaradi: a) Ritmik funksiya. b) Evronik funksiya.
-Tarjimon asliyat tilini, uning yuqorida ko‘rsatilgan hodisalarini mukammal o‘zlashtirganligi va bevosita tarjimaga qo‘l urishi.
Bitruv malakaviy ishning vazifalari. Bu haqda A.M.Antipova o‘zining “Ritmicheskaya sistema angliyskoy rechi” nomli kitobida yozgan. Mazkur muammo hozirgi zamon tilshunosligi sohasidagi eng dolzarb va murakkab muammolardan biriga aylanganligini hisobga olgan holda, tilning metrik va evronik elementlarini o‘rganish hamda ularni tarjimada berish qonun - qoidalarini aniqlash, usul va yo‘llarini belgilash nihoyatda muhimdir. Ushbu maqsadga erishish uchun quyidagi vazifalarni bajarish asos qilib olindi.
- sheriy tarjimada ijodiy ta’sir atamasi va uning ko‘rinishlari haqida nazariy ma’lumot berish;
-ingliz va o’zbek she’riyati qiyosiy tahlil orqali iki xalqning she’r tuzilishidagi o‘ziga xosliklarni o’rganib chiqish;
- she’r tuzilishi va she’riy tarjimadagi mavzu va g‘oya birligi muammosidagi badiiylikni ochib berish;
- tarjima orqali ma’naviy-ahloqiy jihatlarni o‘rganish, ularni aks ettirishdagi badiiy estetik xususiyatlarni yoritish va o‘ziga xosligini aniqlashdan iborat.
Xulosa qismida ikki bobda talqin etilgan fikrlar, faktik misollar ishning so‘nggi qismida o‘rganish davomida tug‘ilgan ilmiy-nazariy fikr-mulohazalar, xulosalar umumlashtirilgan holda berildi. Oxirida foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati keltirildi.
Bitruv malakaviy ishning yangiligi.
-Ingliz she’riyati tili va uning o‘ziga xos xususiyatlarini aniqlash;
-Ingliz tilidagi ritmik, metrik va evronik hodisalarning mohiyatini o‘rganish;
-Tarjimada ritmni, ohangni, ya’ni evronik elementlarning qayta yaratish vositalarini aniqlash;
-Fonetik va leksik uslubiy vositalarning muayyan bir asar matnida bajaradigan vazifalarni belgilash;
-Bu vazifalarni amalga oshirishda biz quyidagi nazariy g‘oyalarga tayandik:
-Ritm she’riy nutqning asosiy belgilaridan hisoblanadi. Ritm –sistemadir.
-She’riyatda ritm, vazn, qofiya, band, urg‘u, sukut, musiqiylik, tovushlar takrori muhim vazifani o‘tashi.
-She’rda ritm ham, musiqa ham obrazdir.
-She’riy tarjimada ijodkor asarning tashqi ko‘rinishini, nutq tovushlarini, ularning akustik xususiyatlarini, pauza, oxang, tovushlarning tartibli birikuvini idrok etishi va ularni qayta yaratishi.
-She’riyatni bir tildan ikkinchisiga o‘girishda vazn o‘zgarashi.
-She’riy tarjimada mantiqiy tahlil, qiyosiy tahlil, transformatsiya metodlaridan foydalanilanish.