So’z boshi elektr uskunalarini ekspluatasiya qilishda xavfsizlik texnikasi qoidalarni davlat tilidagi 1 nashri Energoatom nashriyoti tomonidan 1987 yilda nashr etilgan rus tilidagi nusxasi, amaldagi rahbariy
Download 0.99 Mb. Pdf ko'rish
|
TB китоб
|
5.6. ELEKTR UZATISH TARMOG’IDA YEGA ULAGICHLARNI - O’RNATISH. 5.6.1. 1000 V kuchlanishdan yuqori elektr uzatish tarmog’ini taqsimlovchi elektr uskunalaridan uchirilgan joylarida va seksiyaga ajratadigan kommutasion apparatlari oldida yega ulanishi shart. Quyidagilarga ruxsat etiladi: — 35 kV va undan yuqori kuchlanishli elektr uzatish tarmogida asosiy elektr tarmog’i ikki tomonidan yega ulangan, shoxobchadagi podstansiyalarda esa yega ulagich o’chirilgan tarmoq ajratgichlaridan keyin o’rnatilgan bo’lsa, bu elektr tarmoq yega ulanmaydi. — 6-20 kV kuchlanishli elektr uzatish tarmoqlarini faqat bir taqsimlovchi elektr uskunalarida yoki bir seksiyaga ajratadigan asbob oldida yoxud taqsim-lovchi elektr uskunalariga yoki seksiyaga ajratadigan asbobga yaqin turgan ustunda yega ulash mumkin. Qolgan taqsimlovchi elektr uskunalarida va seksiyaga ajratadigan asboblar oldida elektr uzatish tarmog’iga qo’yiladigan yega ulagichlar ish joyi bilan ushbu taqsimlovchi uskunalar yoki seksiyaga ajratadigan asboblar oralig’ida o’rnatilishi sharti bilan, o’sha kuchlanish olinib o’chirilgan elektr uzatish tarmoqlarini yega ulamaslik mumkin. Elektr uzatish tarmoqlarida yuqorida qayd qilingan yega ulagichlar yega ulash uskunalari bor ustunlarga o’rnatilishi kerak. 1000 V kuchlanishgacha bo’lgan elektr uzatish tarmoqlarida yega ulagichni faqat ish joyiga qo’yish yetarli. 5.6.2. Ushbu Qoidani 5.6.1. bandida eslatib qo’yilgan yega ulagichlarga qo’shimcha har bir brigadani ish joyida simlarni har bir fazasi, kerak bo’lganda troslar ham yega ulanishi shart. 5.6.3. Sim tortadigan metal roliklarda va ushlab turuvchi qisqichlarda (zajimlarda) etgan simlar uchun roliklarning (zajimlarning) o’zidagi qo’zg’almas bo’lagini yega ulash kifoya. Metal konstruksiyali hamda temir qobig’lari yega ulangan temirbeton ustunlar va undagi roliklar halqasi (oboymasi) va qiskichlar orasida tabiiy tutashish bo’lsa, rolik va qisqichlarni qo’shimcha yega ulash talab qilinmaydi. 5.6.4. Ikki mustahkam anker ustunlari orasida sim osilayotganda, hamda anker ustundagi aylanib o’tuvchi sim ulangandan keyin, osilgan simlar (troslar) boshlang’ich anker usgunda va oxirgi simlarni ushlab turuvchi oxirroqdagi biron ustunda yega ula- nishi shart. 5.6.5. Tayyor uchastkalardagi simlar (troslar) orqali momaqaldiroqdan va boshqa o’takuchlanishdan keyingi uchastkalarga osilayotgan simlarga (trosslarga) potensial o’tish xavfini yo’q qilish maqsadida oxirgi anker ustunida osilgan simlarni (trosslarni), hamda qurilib bitgan elektr uzatish tarmog’i simlarini yega ulash man qilinadi. 5.6.6. Har bir fazasida simlar birnecha bo’lim-bo’limlarga tarab ajratilgan elektr uzatish tarmog’ida har fazadagisining bir simini yega ulashga ruxsat beriladi, fazalardagi simlar izolyasion kashak yordamida ajratilganda hamma simlarini yega ulash talab qilinadi. 5.6.7. Bir zanjirli elektr tarmog’ida yega ulagichni ish olib borilayotgan ustunga yoki qo’shni ustunga qo’yish kerak. Brigada ishlayotgan elektr uzatish tarmog’i uchastkasiga yega ulagichlar orasidagi masofa 2 km dan oshmasligi sharti bilan ikki tomonidan yega ulagich o’rnatishga ruxsat etiladi. 5.6.8. Ustundan izolyasiya qilingan momaqaldiroqqa qarshi osilgan trosda yoki ushbu ustunga osilgan trossda yoki usgun konstruksiyasida bu trossga 1 metrdan kam masofaga yaqinlashib ishlaganda, tros albatta yega ulanishi shart. Yega ulagich trosni izolyasiya qilingan tomonidan keyingi ustunga ketgan erida yoki oralig’ida qo’yiladi. Agar ushbu trosda muz eritish mo’ljallangan bo’lsa, ish boshlashdan oldin, tros kuchlannsh kelishi mumkin bo’lgan barcha tomonlaridan o’chirilib, yega ulanishi shart. 5.6.9. Ko’ma yega ulagich metal ustunlarda-uning elementiga, yega ulagich o’rnatish uchun jihozlangan temirbeton va yogoch ustunlarda yega ulagich uskunala-riga, ularni butunligini tekshirgandan keyin shu simlarga o’rnatilishi kerak. Yega ulagich o’rnatish uchun jihozlangan uskunalari bo’lmagan temirbeton ustunlarda yega ulagichni ustunning traversiga va boshqa metal elementiga o’rnatish mumkin. Neytrali yega ulangan va nul simi tarmoqda qayta yega ulangan 1000 V kuchlanishgacha bo’lgan elektr uzatish tarmoqlarida yega ulagichni ushbu nulevoy simiga o’rnatish mumkin. *Havo elektr uzatish tarmoqlarnni kesishgan joylarida, ko’p elektr uzatish tarmog’ining o’chirilgan bir tarmog’ida, kuchlanish tasiri ostidagi elektr tarmoqda va elektr uzagish tarmog’ining alohida fazalarida ish bajarish uchun yega ulagnch o’rnatish bo’yicha talab 14-bobda keltirilgan. Uskunalardagi ko’chma yega ulagichni o’rnatilishi kerak bo’lgan joylar buyoqdan tozalanishi shart. Ish joynda ko’chma yega ulagich yega yarim metrdan chuqurlikka tik qoqilgan yega ulash uskunasiga o’rnatilishi mumkin. Yega ulash uskunasini tuproq bexos to’kilgan uyumga qoqish man qilinadi. 5.6.10. 1000 V kuchlanishgacha bo’lgan elektr uzatish tarmog’ida yoki izolyasion zvenosi yo’q teleskopik minorada turib ishlaganda, ta’mirlanayotgan tarmoq simlarining barchasiga, shu jumladan radio va telemexanika apparatlari uchun osilgan ochiq simlarga ham yega ulagich qo’yilishi shart. 5.6.11. Ta’mirlash uchun o’chirilgan elektr uzatish tarmoqlarida ko’chma yega ulagichlarni o’rnatish va keyin uni olish hamda ustunlarga o’rnatilgan yega ulagich pnchog’ini ulash ishlarini navbatchi yoki tezkor-ta’mirlash xodimlari amalga oshirishlari kerak: biri IV gruppali (1000 V kuchlanishdan yuqori elektr uzatish tarmoqlarida) yoki III gruppali (1000 V kuchlanishdan past elektr uzatish tarmoqarida), ikkinchisi III gruppali bo’lishi kerak. Ikkinchi xodim sifatida III gruppali ta’mirlash brigadasi a’zosini, iste’molchilarga taalluqli elektr uzatish tarmoqlarida esa iste’molchi xodiminn ishlatishga ruxsat beriladi. Ustunlardagi yega ulagich pichokdarini navbatchi yoki tezkor-ta’mirlash xodimlaridd III fuppaln bir xodim uchirishiga ruxsat etiladi. Elektr uzatish tarmoklaridagi ish joylarida ko’chma yega ulagichni ish bajaruvchi bilan birgalikda III gruppaga ega bo’lgan brigada a’zosi bilan birga-likda urnatshni mumkin> Ushbu yega ulagichni olish ish bajaruvchining farmoyishi bilan III gruppali ikki brigada a’zosi bajarishi mumkin. 5.6.12. Elektr uzatish tarmoslarida kuchlanish yukdigini tekshirish, yega ulagichni urnatish va olish paytida ishchini biri yerda turishi va boshka ishchini kuzatib turishi kerak. 6. ELEKTR MAYDONI TA’SIRI DOIRASIDAGI OCHIQ TAQSIMLOVCHI ELEKTR USKUNALARI VA ELEKTR UZATISH TARMOQLARIDAGI ISHLAR 6.1. Elektr maydoni ta’siri doirasidagi ochiq, taqsimlovchi elektr uskunalari va 330 kV va undan yuqori kuchlanishli elektr uzatish tarmoqlaridagi ishlarni bajarishda GOST 12.1.002-84 talablariga asosan ishchining ushbu maydonda bo’lish vaqti chegaralanib qo’yilishi kerak, 6.2. Elektr maydoni kuchlanganligi 5 kV/m gacha bo’lgan maydonlarda ishchilarning u yerda bo’lishi vaqti chegaralanmaydi. Elektr maydoni kuchlanganligi 20 dan 25 kV/m gacha bo’lgan maydonlarda ishchilarning u yerda bo’lishi 10 minutdan oshmasligi shart. Elektr maydoni kuchlanganligi 25 kV/m dan yuqori bo’lganda himoya vositalarini qo’llash kerak. Bunda ishlash muddati bir ish kuni vaqti bilan chegaralanadi. Elektr maydoni kuchlanganligi 5 dan 20 kV/m gacha bo’lgan maydonda (ma’lum bir kuchlanganlik osgida) bo’lishi mumkin bo’lgan vaqt T soat, quyidagi formula bilan hisoblanadi, ya’ni 2 50 Download 0.99 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|