Statik biokimyо

Kerakli asbob va reaktivlar: shtativ, probirkalar, muzli stakan, suv hammomi yoki 
termostat, pipetkalar, kraxmalning 1% eritmasi, 10 marta suyultirilgan so’lak eritmasi, yodning 
0,1% eritmasi. . 
 
Ishning bajarilishi.
4 ta probirka olib, ularning har birigi 10 tomchidan 1 % kraxmal eritmasidan qo’yiladi, 
birinchi probirkani muzli stakanga, ikkinchisini xona temperaturasiga, uchinchisini 45°C suv 
hammommiga, to'rtinchisini 75°C suv hammomi yoki termostatga qo’yiladi, 5 minut o'tgandan 
keyin probirkalarning hammasiga shu turgan holatida 10 marta suyultirilgan so’lakdan 10 
tomchidan qo’shib, yana 5 minut shu holatda qoldiriladi. Bu muddat o'tgandan so’ng 
probirkalardagi aralashmalardan alohida probirkalarga 1-2 tomchidan olib, ustiga 1 tomchidan 
0,1 % yod eritmasidan tomiziladi. Agar hamma probirkalardagi suyuqliklar ko’k rangga kirsa, 
inkubatsiya yana 5 minut davomida qoldiriladi va yod bilan reaktsiya qaytadan qilib ko’riladi. 
Turli hil probirkalardagi suyuqliklar yod bilan har xil rangga kirishi kraxmalning har xil darajada 
gidrolizlanganidan darak beradi. Fermentativ reaktsiyaning eng yuqori tezligiga 45°C erishiladi. 
Gidrolizning eng sekin ketishi yoki amalda ketmasligi 1- va 4- probirkalarda, ya’ni 0°C va 75°C 
da kuzatiladi. Tajriba natijalari jadvalda qayd qilinadi. 
Ferment aktivligiga temperaturani ta’siri. 
 
0°С 
20°С 
45°С 
75°С 
Tekshirilayotgan 
eritmaning yod bilan 
bergan rangi. Rangli 
maxsulot nomi. 
Xulosa. 
32-tajriba. Ferment faolligiga aktivator va ingibitorlarning ta’siri. 
Ferment faolligini kuchaytiruvchi yoki to’xtatuvchi moddalar aktivatorlar va ingibitorlar deb 
ataladi. Ko’pchilik fermentlar aktivatorlari reaktsion muhitda bo’lmasa, ta‘siri umuman 
ko’rilmaydi. Masalan, amilaza dializ qilinsa, faolligi yo’qoladi, NaCI eritmasi qo’shilsa 
tiklanadi. Kinazalar guruhidagi fermentlarning faolligi uchun Mg
++
bo’lishi shart.

---

Paralizator (ingibitor) larning ta‘sir mexanizmi yoki xarakteri xilma-xildir. Ba‘zi hollarda 
ular ferment aktivatori bo’lgan metall ionlarini biriktirib olsa, ba‘zan fermentni 
denaturatsiyalaydi yoki ferment bilan “yolg’on” ferment-substrat kompleksini hosil qilib, nofaol 
holatga o’tkazib qo’yadi.