Statik biokimyо

60-tajriba. Xagedorn Iensen usuli bilan qondagi qand miqdorini aniqlash. 
Bu usul bo‘yicha qondagi qand miqdorini aniqlash glyukozaning aldegid turkumi 
hisobiga oson va tez oksidlanish xususiyatiga asoslangan. 
Ishqorli muhitda qizil qon tuzi (K
3 
Fe(CN)
6
) ta'sirida qondagi glyukoza oksidlanadi. 
Natijada qizil qon tuzining o‘zi qaytarilib, undan sariq qon tuzi (K
4
Fe(CN)
6
) hosil bo‘ladi. Qizil 
qon tuzining qondagi barcha glyukozani oksidlagandan ortib qolgan qismi yodametrik usulda 
titrlab aniqlanadi. Shu usulda uning glyukozani oksidlash uchun sarf bo‘lgan miqdori aniqlanib, 
qondagi qand miqdori hisoblab chiqariladi. 
 
Kerakli jihozlar va reaktivlar: probirkalar, kolbachalar, voronka, mikropipetka, 
mikrobyuretka, pipetka, paxta, suv hammomi, rux sulfatning 0,45 % li eritmasi, natriy 
ishqorning 0,1 % li eritmasi, giposulfitning (Na
2 
S
2
O
3
) 0,005 normal eritmasi, natriy ishqorning 
10 % li eritmasi, qizil qon tuzining 0,005 normal eritmasi (2,65 g kimyoviy toza kaliy temir 3 
sianid bir oz distillangan suvda eritilib, ustiga natriy karbonat tuzidan 10,6 g solib eritiladi, ular 
to‘liq eriganidan keyin eritma hajmi 1 l ga yetguncha distillangan suv solinadi va rangli shisha 
idishda saqlanadi), kraxmalning 1 % li eritmasi, atsetat kislotaning 3 % li eritmasi, natriy xlorid, 
rux sulfat va kaliy yodid tuzlari eritmalari. 
Ishning bajarilishi
1) Qondagi oqsillarni cho‘ktirib ajratish. Buning uchun 3 ta probirkaga rux sulfatning 
0,45 % li eritmasidan 5 ml dan va 0,1 normal natriy ishqori eritmasidan 1 ml dan olinadi. 
Natijada probirkada rux gidroksidning kolloid eritmasi hosil bo‘ladi.

---

Mikropipetka bilan 0,1 ml qon olib, birinchi va ikkinchi probirkadagi suyuqlikka 
qo‘shiladi (uchinchi probirka - nazorat). Pipetkaning ichida qon qotib qolmasligiga e'tibor 
beriladi. Keyin uchala probirka ham qaynab turgan suv hammomida 3 minut saqlanadi. Shunda 
rux gidroksid ta'sirida qondagi oqsillar cho‘kadi. Cho‘kmali suyuqlik sovitib, filtrlanadi. 
Tekshirish uchun olingan 0,1 ml qondagi glyukoza filtratga o‘tadi. 
2) Filtratdagi glyukozani qizil qon tuzi bilan oksidlash. Buning uchun filtratlar ustiga 
qizil qon tuzining 0,005 normal eritmasidan 2 ml dan qo‘shiladi. Keyin qaynab turgan suv 
hammomida 15 minut saqlanadi. Shunda qizil qon tuzining bir qismi glyukozani oksidlab, sariq 
qon tuziga aylanadi. Qo‘shilgan 2 ml qizil qon tuzi qondagi barcha glyukozani to‘liq oksidlash 
uchun lozim bo‘lgan miqdordan ortiqchasi reaksiyaga kirishmaydi va ortib qoladi. 
3) Sariq qon tuzini cho‘ktirish va qizil qon tuzining ortib qolgan qismiga ekvivalent