Tadqiqotlari

 
0 
Ma’lumotlarning statistik tahlili 
5.4-rasm. Marketing tadqiqotlar jarayonida foydalaniladigan statistik 
tahlil usullari 
T-testlar 
Chorrahaviy taqsimot 
Marketing rejasi 
- Tovar siyosati; 
- Narx siyosati; 
- Taqsimot siyosati; 
- Sotuv siyosati; 
- Iqtisodiy hisob-kitob; 
- Korrektirovka
- Bozorni aniqlash, 
tanlash; 
- Sohangizni aniqlash;- 
Харидор (истеъмолчи) 
ни аниқлаш; 
- Рақобатчини 
аниқлаш; 
- Товар таҳлили; 
- Сотувни таҳлил 
қилиш; 
- Корхона ҳолатини 
таҳлил қилиш. 
- Korxona 
maqsadi; 
- Соҳани 
танлаш; 
- Харидор 
(истеъ-
молчи)ни 
танлаш; 
- Товарни 
аниқлаш; 
- Бозор 
мақсади; 
- Иқтисодий 
натижалар. 
taklif 
1. Tahlil 
2. Maqsadni 
aniqlash. 
Reja dastur 
Abholash 
nazorat qilish 
Marketing 
maqsadlari va 
strategiyalari 
Muqobil 
variantlar 
Ko’zda tutilgan 
natijani 
baholash 
Omilli tahlil 
Klaster tahlil 
Mantiqiy regressiya 
Chiziqli regressiya 
Dispersiya 
tahlili 
Nazorat 
Amalga 
oshisirish 
vositalar. 
Dsikriminat 
tahlil 
Korellasiya 
tahlil 

---

118 
Miqdor va sifat kategoriyasi ham marketing tadqiqotlarida statistik tahlilda 
ayniqsa iqtisodiy jarayonlar natijasini ko‘rsatkichlarda ifodalashda keng qo‘llaniladi. 
Ko‘rsatkichlar mazmuni bo‘yicha miqdor va sifat ko‘rsatkichlariga bo‘linadi. 
Masalan, korxonada band bo‘lgan hodimlar soni miqdor ko‘rsatkichi bo‘lsa, ularning 
mehnat unumdorligi sifat ko‘rsatkichidir. Korxonaning foydasi muhim natijaviy 
ko‘rsatkich hisoblanadi. Ammo u iqtisodiy mazmuni jihatidan miqdor ko‘rsatkichi 
bo‘lsa, rentabellik darajasi uning sifat ko‘rsatkichidir.
Hozirgi kunda marketing tadqiqotlarida statistik tahlilni o‘rganishda yangi 
uslub va texnologiyalardan foydalanish ixtisoslashgan dasturiy ta’minotni joriy etish, 
masalan, SPSS statistik dasturiy majmuani qo‘llashni taqozo etadi.
Anketadagi savollar va javoblarni kodlashtirish sxemasi ishlab chiqiladi. 
Anketa so‘rovnomalari o‘tkazgan interv’yulardan olingan ma’lumotlarni inobatga 
olgan holda tadqiqotchi anketadagi savol va javoblardan kodlashtiradi SPSS
tomonidan o‘rnatilgan talablarga muvofiqlashtiriladi. O‘tkazilayotgan tadqiqot 
davrida ma’lumotlar kiritilishi SPSS dasturida emas, balki boshqa dastur asosida 
masalan, Mikrasoft Assesni qo‘llanganda, maxsuslashtirilgan ma’lumotlar bazasini 
shakillantirish ehtiyoji paydo bo‘ladi. Mavjud bo‘lgan anketalarni kodlashtirish 
tizimidan foydalangan holda kompyuterda dala ishlari o‘tkazish jarayonida 
to‘ldirilgan anketalar kiritiladi va SPSS formatidagi dastlabgi ma’lumotlar bazasi 
yaratiladi. 
SPSS ga kiritilayotgan ma’lumotlar bazasini yakuni shakllangan holati keyingi 
bosqichda amalga oshirilib, o‘zgaruvchilarga va ularning mohiyatiga bir xil belgilar 
taqsimlanadi xamda olingan fayllar tizimlashadi. Shu bilan statistik tahlilga zarur 
bo‘lgan ma’lumotlarga fayllar tayyorlanishi yakunlanadi.