Тайван етакчиси АҚШга боришига Пекин ҳарбий машғулотлар билан жавоб қайтарди. Янги уруш яқинми?

Иккинчидан, Тайван микрочип саноатидаги асосий ўйинчи ҳисобланади. Бир неча йилдан бери Хитой ва АҚШ ўртасида давом этаётган технологик доминантлик учун рақобатда бу жуда муҳим омил сифатида кўрилади. Шу нуқтайи назардан, смартфонлар, компьютерлар, транспорт воситалари, сунъий интеллектга таянадиган қурол тизимлари ва бошқа юқори технологияли саноат маҳсулотлари ишлаб чиқариш учун муҳим қувватлар жамланган ҳудуд бўлган Тайван устидан назорат Пекин ва Вашингтон учун жуда муҳимдир.

Тайванда жойлашган UMC, TSMC ва бошқа компаниялар томонидан жаҳон яримўтказгичларининг 60 фоизидан кўпроқ қисми ишлаб чиқарилади.

Учинчидан, Тайван аҳолисининг катта қисми Хитой билан қайта бирлашиш ва коммунистик режим билан сиёсий жиҳатдан боғланишни хоҳламайди. Етмиш йилдан ортиқ вақт давомида расмий Пекин тайванликларга жозибадор бирлашиш моделини тақдим этолмади. Хитойнинг Гонконгда амалга оширган ҳаракатлари эса “бир давлат, икки тизим” моделини амалда тугатди.

Тайваннинг тўла мустақилликка ёки мавжуд status-quo’ни сақлаб қолишга уриниши Хитой коммунистик «иморат»ининг тўла шаклланишига имкон бермайди. Аксинча, Тайван демократияси Хитой халқига «нотўғри» ғояларни сингдириши мумкин.

Ўз навбатида, АҚШнинг энг яқин ҳамкорлари доимо демократик давлатлар бўлиб келган. Тайванни йўқотиш эса Американинг демократияни ёйишни назарда тутувчи глобал қадриятларга асосланган сиёсатига салбий таъсир кўрсатади ва АҚШ-ХХР ўртасидаги мафкуравий рақобатнинг асосига зарба беради.

Тўртинчидан, агар АҚШ Хитойга Тайванни эгаллашга рухсат берса ва жавоб ҳаракати амалга оширмаса, Япония, Австралия, Ҳиндистон ҳамда дунёнинг шу қисмидаги барча бошқа давлатлар, жумладан, Жанубий Корея ҳам АҚШ билан муносабатларини қайта кўриб чиқади. Бу эса Хитойга қўшниларига босим ўтказиш учун улкан географик ва стратегик афзалликлар беради ҳамда АҚШнинг минтақадаги таъсирини кескин равишда чеклаб қўяди.

Достон Аҳроров

#АҚШ#Тайван#Хитой

Мавзуга оид



Bugun,
Shanba, 10:16
Barcha maqolalar

•