Talabalarning mustaqil ta’limini o‘zlashtirish uchun o‘quv- uslubiy qo‘llanma Karschi 2014 So‘z turkumlari


Woduch ist Usbekistan berühmt ? Usbekistan ist dadurch


Download 343.4 Kb.
bet29/122
Sana09.06.2023
Hajmi343.4 Kb.
#1474696
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   122
Bog'liq
Talabalarning mustaqil ta’limini o‘zlashtirish uchun o‘quv- uslu

Woduch ist Usbekistan berühmt ?
Usbekistan ist dadurch berühmt.
Agar gapda jonli narsa-pratmet to‘g‘risida fikr yuritilsa, unda predlog + so‘roq olmoshi birikmasi bei wem,zu wem, an wen, auf wen, für wen qo‘llanadi.
Ich warte auf meinen Freund.
Auf wen wartest du ?
Olmosh-ravishlar gapda quyidagi vazifani bajarib keladi:
Hol: Darauf steht geschrieben: Apotheke.
Aniqlovchi: Die Antwort darauf ist nicht leicht.
Toldiruvchi: Ich bin damit einverstanden.
Hier so‘zi predlog bilan qo‘shilib qo‘shma so‘z yasaydi. Buni ham olmosh ravishlar qatoriga qo‘shish mumkin: hierbei, hiermit, hierauf.
Olmosh ravishlar ko‘p ma’nolidir.Olmosh ravishlar payt ma’nosida qo‘llanganda, ot yoki ravish bilan birga keladi: am Tage darauf (danach) – tags darauf (danach) – den Tag darauf (danach), kurz darauf (danach) – bald darauf (danach); gleich darauf (danach)- unmittelbar darauf (danach).
Olmosh ravishlarning ma’nolari fe’llarning boshqaruvida konkretlashadi: warten auf – warten darauf; denken an – denken daran; sprechen über – sprechen darüber
SIFAT ( DAS ADJEKTIV )
Yuqorida aytib o‘tilganidek, otlar asosan dunyodagi narsalarni tilda aks ettirishga xizmat qiladi.Sifatlar esa shu narsalarning belgisini aks ettirish uchun xizmat qiluvchi mustaqil so‘z turkumidir.Demak, sifatlar predmetning belgisini, xususiyatini ifodalaydi. Sifat predmetning rangini, tusini, sifati, xususiyatini, holatini, xarakterini, ta’mini, mazasini, hajmi, psixik holati va boshqalarni ifodalashi mumkin. Masalan: rot, krank, süß, klug.
Sifat welcher?,welches?,welche? hamda was für ein? so‘roqlariga javob bo‘ladi.
Nemis tilida sifatlar turlanadigan (die flektierte Form) va turlanmaydigan (die unflektierte Form) formaga ega.Sifatning turlanadigan formasi gapda aniqlovchi bo‘lib keladi. Aniqlovchi bo‘lib kelgan sifatlar otdan oldin kelib, u bilan son, kelishik va rodda moslashadi: Das große Haus ist neu.
Sifatning turlanmaydigan formasi esa gapda predikativ bo‘lib, ya’ni ot kesimning bir qismi bo‘lib keladi. Predikativ (ot kesimning bir qismi) bo‘lib kelgan sifatlar esa gapning oxirida keladi va o‘zgarmaydi. :Ich bin glücklich.
Ba’zi sifatlar (sicher, fähig, würdig, ansichtig, überdrüssig, - Genetiv; ähnlich, gleich, treu, verdächtig, böse, dankbar, bekannt – Dativ va boshqalar) predikativ bo‘lib kelganda, boshqarish xususiyatiga ega bo‘lib, to‘ldiruvchini vositali kelishiklaridan biriga turishini talab qiladi.
Ayrim hollarda ular predlogli to‘ldiruvchi stolz (auf+Akk), froh (über+Akk), berühmt (durch+Akk), zufreiden (mit+Dat), reich(an+Dat), schuld(an+Dat), einverstanden (mit+Dat)lar bilan ham keladi:A.Nawai ist durch seine Werke berühmt.
Sifatlar daraja va turlanishga ega.Nemis tilida sifat ot kabi rod, son va kelishik formasiga ega .Lekin bu grammatik forma otga tegishli bo‘lgan grammatik formadan farq qiladi.Otlarda har bir ot uchun alohida rod belgilangan, sifatlarning rodi esa otning qanday rodda bo‘lishiga bog‘liqdir .Masalan: großer Tisch, große Tafel, großes Buch kabi.Sifatning kelishik va son formalari ham aniqlanmish otning kelishik va otiga bog‘liqdir.Shuning uchun ham sifatning grammatik formasi otning „absolyut“ formasiga nisbatan „nisbiy“ kategoriya deb yuritiladi.

Download 343.4 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   122




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling