Ташкилотларнинг фаолияти режа: Ақш ва Буюк британияда миллий профессионал бухгалтерлар ва аудит ташкилотлари фаолияти

Германияда бухгалтерия ҳисоби юритиш талаблари

Мезон	Талаблар
1. Тўлиқлик	Барча бизнес операцияларини қайд қилиш
2.Мазмунннг тўғрилиги	Хўжалик операцияларининг ёзувлари уларнинг мазмунига мос келади
3. Вақт чегаралари	Ёзувлар битимлар вақтига мувофиқ амалга оширилади
4. Аниқлик, кўриниш, тасдиқланиш	Бухгалтерия ҳисоби шунчалик аниқ ва аниқ амалга ошириладики, учинчи томон қисқа вақт ичида ҳамма нарсани тушуниши мумкин
5. Шаклнинг тўғрилиги	Асл таркибни ҳар қандай ўзгартиришни тақиқлаш, масалан, ўчириш, елимлаш ва ҳоказо
6. Хронологик тартиб	Хўжалик операциялари улар тузилган тартибда қайд этилади

Германия тадбиркорлик қонунчилигига мувофиқ бухгалтерия ҳисоби қуйидагича ҳисобланади:

• тадбиркор учун мулк, қарзлар, фойда, зарар, харажатлар, даромадлар тўғрисидаги маълумотлар;
• суд муҳокамаси бўйича далиллар;
• пул бошқарувчиларининг инвесторларга ҳисоботи;
• солиқни белгилаш ва молиявий бошқарув асослари;
• кредитга лаёқатлилиги ва кредитлардан фойдаланиш тўғрисидаги маълумотлар. Шунга асосланиб, бухгалтерия ҳисоби вазифалари қуйидагилардан иборат:
• мол-мулк ва қарзлар қийматидаги барча ўзгаришларни истисносиз қоплаш ва ушбу қийматнинг жорий ҳолатини белгилаш;
• хўжалик фаолияти натижасида корхонанинг фойда ва зарарларини кўрсатиш;
• зарур маълумотларни тақдим этиш орқали маҳсулот нархини таъминлаш;
• корхонада иш жараёнларининг боришини назорат қилиш ва захираларни аниқлаш учун зарур ма’лумотларни тақдим этиш;
• солиқ тўловларини тўғри белгилаш учун асос яратиш;
• банклар, давлат идоралари, мижозлар, етказиб берувчилар ёки суд билан ҳуқуқий низолар юзага келганда далилларни тақдим этиш;
• ишлаб чиқариш ҳисобининг бошқа бўлимлари учун ишончли асос бўлиб хизмат қилади (харажатлар ва ишлаб чиқаришни ҳисоблаш, статистика, режалаштириш).
Германияда бухгалтерия ҳисобини ташкил этиш қуйидаги босқичларни ўз ичига олади.
1. Бухгалтерия ҳужжатларини тайёрлаш:
• бухгалтерия ҳужжатларини турлари ва хўжалик муомалалари бўйича тизимлаштириш;
• тўғри таркиб ва ​​миқдорларни текшириш;
• рақамлаш (тартибда);
• дастлабки котировка.
2. Бухгалтерия ёзуви:
• бухгалтерия ҳужжатининг тури ва рақамини кўрсатиш;
• хўжалик операциялари ва бухгалтерия ҳисоби регистрлари ўртасидаги муносабатни акс эттириш имконини берувчи бухгалтерия ҳужжатига (штамп) киритилган бухгалтерия ёзуви тўғрисида эслатма қилиш.
3. Ҳужжатларни сақлаш:
• бухгалтерия ҳужжатлари турлари бўйича;
• хронологик тартибда (яроқлилик муддати - 6 йил).
Корхонада қабул қилинган счётларни тизимлаштириш учун ёрдамчи воситалар сифатида номенклатура ва счётлар режасидан фойдаланилади.
Бухгалтерия ҳисоблари номенклатураси - бу муайян операциялар учун умумий белгиларга эга бўлган бухгалтерия ҳисобларининг одатий тизими, унинг:
• компаниянинг барча мавжуд ҳисобларини аниқ кўрсатиш;
• корхона ичидаги индивидуал харажатлар ва даромадларнинг солиштирилиши;
• алоҳида харажатлар ва даромадларни тармоқнинг бошқа корхоналари билан солиштириш;
• халқаро таққослаш (ЕИ);
• муайян ҳисоб рақамларидан фойдаланган ҳолда бухгалтерия матнларини соддалаштириш ва нормаллаштириш;
• маълумотларни электрон қайта ишлаш ёрдамида бухгалтерия ҳисобининг замонавий самарали усулларини қўллаш учун асос яратиш
Ҳисоб номенклатураси 0 дан 9 гача рақамланган 10 та бўлимдан иборат бўлиб, улар ҳисоб рақамларида биринчи ўринда туради. Ҳисоб номенклатурасининг бўлимлари 0 дан 9 гача рақамланган 10 та гуруҳга бўлинган бўлиб, ҳисоб рақамларида иккинчи ўринни эгаллайди. Ҳисоб номенклатураси гуруҳлари 10 та счётга бўлинади, улар ҳисоб рақамларида учинчи ўринни эгаллайди. Ҳисоблар 10 та субсчётга бўлинади (ҳисоб рақамлари бўйича тўртинчи ўрин).
Бухгалтерия ҳисоби режасида муайян корхонанинг ўзига хос хусусиятларига кўра счётлар номенклатурасидан керакли счётлар ва субсчётлар танлаб олинади. Турли корхоналарнинг бухгалтерия ҳисоби режалари ушбу корхонанинг соҳаси, ҳажми, ҳуқуқий шакли ва ишлаб чиқаришни ташкил этишига қараб фарқланади. Ҳисоблар жадваллари ҳисоб номларини уларнинг рақамлари билан алмаштириш имконини беради.
Германияда бухгалтерия ҳисобининг қуйидаги усуллари ажралиб туради.
Бухгалтерия ҳисобининг журнал-китоб шакли. Хўжалик операциялари биринчи навбатда Мемориал ордерда, кейин Бош дафтарда қайд этилади.
Америка журнали. Мемориал ордени (чап томонда) ва Бош китобни (ўнг томонда) битта кўп графикли китобда бирлаштиради.
Бухгалтерия ҳисобини нусхалаш - Мемориал ордер ва Бош китобнинг алоҳида варақларида, шунингдек ёрдамчи китобларда қўлда ёки бухгалтерия машиналари ёрдамида хўжалик операцияларини бир вақтнинг ўзида қайд этиш. Мемориал ордер кўп ҳолларда этказиб берувчилар, мижозлар ва субъект счёт-фактуралари учун учта иккита устунни ўз ичига олади. Тўрт устунли копирайтер тизими қўшни ҳисобот даврлари (кечиктирилган даромад) ўртасида инвентар ва натижалар ҳисобларини юритади.
Ўтган ҳисобот йилининг якуний баланси ҳам янги ҳисобот йилининг дастлабки баланси ҳисобланади. Унинг асосида фаол ва пассив ҳисоблар яратилади. Ҳисобга дастлабки ҳолат киритилади.
Ҳар бир бухгалтерия ёзуви фақат тегишли бухгалтерия ҳужжати мавжуд бўлганда амалга оширилиши керак. Бундай ҳужжатлар: етказиб берувчи томонидан берилган ҳисоб-фактура; чиқувчи ҳисоб; банк ҳисобварағидан кўчирмалар.
Ҳар бир хўжалик операцияси икки марта - аввал дебетда, кейин кредитда қайд этилади. Ёзувларни амалга ошираётганда, тегишли ҳисобни кўрсатинг.
Ҳисобот йилининг охирига келиб, хўжалик операцияларини ҳисобга олиш тўлдирилади ва ҳар бир ҳисоб бўйича қолдиқ аниқланади. Ҳисоб-китобларнинг якуний қолдиғи инвентаризация натижалари билан солиштиргандан сўнг, якуний баланс тузилади ва фаол счётларнинг якуний қолдиғи активга, пассив счётларнинг якуний қолдиқлари - баланс пассивига киритилади.