Tashqi muhitning kishi organizmiga mexanik, elektrotermik, kimyoviy va nur ta’siri natijasida to'qima va a’zolarda anatomik va funksional o'zgarishlarning paydo boMishi shikastlanish deyiladi

Ovqatlanish bo‘yicha tavsiyanoma berish. Anemiya bilan kasallangan bemorlarni davolashda ratsional ovqatlanish muhim ahamiyatga ega. Ovqatlar har xil va to‘yimli, vitaminlarga boy bo‘lishi kerak (Ayniqsa, sabzavot va mevalar). Temirga boy diyeta buyuriladi. Ovqat tarkibidagi temirning 10% ichaklarda so‘rilishi e’tiborga olinishi kerak. Erkaklar uchun tavsiya etilgan temir sutkasiga 10 mg berilishi lozim. Ayollarda esa temir ikki barobar ko‘proq talab qilinadi, chunki so‘rilish effektivligi oshiqroq bo‘ladi, tavsiya etilgan temir miqdori ayollarda sutkasiga 12-15 mg ni tashkil qiladi. Asosiy ovqatlar tarkibida temir moddasi bo‘lishi kerak.

MAVZU: _______________________________________________ ____________________________________________________________________

1. 
   Bilish faoliyatining buzilishi. Bilish faoliyati 3 qismdan iborat: idrok, xotira va tafakkur. Idroknng buzilishi ikkita bo‘lib, bularga illuziya va
   

gallyusinatsiya kiradi. Illuziya — bu aniq narsalarni noto‘g‘ri idrok etish. Illuziyalar ko‘ruv, eshituv, hid bilish, taktil va ta’m bilish illuziyalariga boMinadi. Illuziya sog'lom odamda ham uchraydi. Masalan, shisha idishdagi suvga solingan qoshiq xuddi singandek ko‘rinadi| Ko‘ruv illuziyasida uyda osilib 1ищап to‘n odam bo‘lib ko‘rinadi va h. k.’ Illuziyalar ko‘pincha yuqumli kasalliklar bilan og‘rigan bemorlarda, turli xil zaharlanishlar oqibatida va juda jismoniy toliqqan odamlarda ham uchraydi. Gallyusinatsiya - yo‘q narsalarni bor deb idrok etish. Illuziyalarda chindan hambor narsaiarboshqachaho‘lib idrok etilsa, gallyusinatsiyalarda bemor yo‘q narsalarni ko'radi, eshitadi, hidlaydi, sezadi.^' Ko'ruv gallyusinatsiyasida bemorlarning ko‘ziga odamlar, hayvonlar har xil mahluqlar ko‘rinishida aks etadi. Eshituv gallyusinatsiyasida bemorning qulog‘ida har xil tovushlar eshitiladi. Hid bilish gallyusinatsiyasida bemorning dimog‘iga qo‘lansa hidlar kiradi va bemor burun teshiklarini yopib oladi. Ko‘ruv gallyusinatsiyasi o‘tkir psixozlarda, yuqumli kasalliklarda, ichkilik vasvasalarida uchraydi. Hid bilish va eshituv gallyusinatsiyalari esa shizofreniyaning boshlang‘ich davrida kuzatiladi.

2. 
   Xotiraning buzilishi. Xotira hayot tajribasida esda qolgan ma’lumotlami esda saqlash va takror aytib berishdir. Xotiraning buzilishi 3. ta;
   

1. 
   gipomneziya- xotiraning susayishi, bunda o'tmishdagi vayaqin
   

vaqtdagi voqealar esiab qolinmaydi;

2. 
   giperamneziya - anchavaqt o‘tgan voqealami xotiradasaqlab qolish;
   

d) amneziya - xotiraning yo'qolishi yoki eslay olmaslik.
Retrograd amneziyada bemorlar kasallikdan oldin bo‘lib o'tgan voqealarni eslay olmaydilar. Bu, ko'pincha, bosh miya lat yeyishi, chayqalishidan keyin kelib chiqadi. Anterograd amneziyada kasallik boshlangandan keyin ro‘y bergan hodisalar bemor xotirasidan tushib qoladi va kundalik voqealarni eslab qola olmaydi.
Konfabulyatsiya — xotiradan tushib qolgan voqelikni uydirma hodisalar bilan to‘ldirish. Bemor ilgari hech qachon qilmagan ishlar Ь11ац| shug'ullanishini aytadi. Bernpr 3 oyga yaqin shifoxonada yotgan boisa-da/i ij^i kun Hgari chet el safaridan qaytib keldimideb uydirma va yotg*' gajjlari bilan ishontirishadi. Xotiraning bunday buzilishlari bosh miyanir organik kasalliklarida uchraydi (bosh miya qon tomirlari aterosWerozil bosh miya zaxmi va h. k.).

3.