“технологик машина ва жихозлар“ кафедраси

Фрикцион, эксцентрик, вакуумли,электромагнит, омбурли, кисиш бурчаги

Баoзи юкларни қисиш ва илгакка осиш учун турли қисқичлар ишлатилади. Буларга фрикцион,экстентрик,ваакумли қисқичлар ва электромагнитлар киради. Омбурли қисқичлар.Омбурли фрикцион қисқичларда юк ричагсимон жаьлар орасида қисилади.Омбурли қисқичнинг ҳисобий схемасида керакли ўлчамлар, таoсир этувчи кучлар ва реакциялар кўрсатилган.(21-расм)

Вертикал куч таoсирида ъосил бўладиган горизонтал куч:
N= Н (5.2)

5.4 - расм. Омбурли қисқичлар

а-қайтма, б-қисқич ричаглари шарнирлари тарқалган, в-тўьри.

бунда N- сиқувчи куч , Н; Q-кўтариладиган юкнинг массаси ,
Р-сиқувчи куч учун эътиёт коэффициенти,  - қиялик бурчаги,
р -ишқаланиш бурчаги.
Қисқични геометрик ҳисоблашда қисқич массаси эътиборга олинмайди. Бу эса сиқувчи кучнинг ортишига олиб келади, яъни юкни кесишиш ишончлиги ошади. М=0 шартдан:
N= Н (5.3)
бунда: а-вертикал куч елкаси,L_l -ричагнинг юқори елкаси ;
L₂- ричагнинг пастки елкаси ; а- куч таoсирида бўладиган бурчак.
N бўйича ричаглар мустаъкамликка ҳисобланади.Ушбу
формула қисқич ричагларнинг шарнирлари тарқалган ва шунингдек қўшилган ъоллари тўьри келади.
Қисқич геометрияси мустаъкамлик шартига боьлиқ ъолда қуйидаги формуладан аниқланади:


(5.4)
Вертикал кучларнинг моменти қисқич ричаглари томонга йўналган ъолларда, елка ва манфий ишора билан қабул қилинади.Сиқувчи кучнинг эътиёт коэффициенти қуйидаги формуладан аниқланади:

П= (5.5)

бунда:  -юкни сиқиш бурчаги.

Колодка юзасининг вертикал ъолатида ушбу формула қуйдаги кўринишда бўлади:


(28) ва П= (5.6)
Сиқиш кучининг эътиёт қиймати қисқичнинг вазифасига боьлик ъолда 1,25...1,6 чегарада қабул қилинади.


5.3 Пўлат симли арқонлар


Таянч иборалар: