“технологик машина ва жихозлар“ кафедраси


– расм. Пўлат арқонлар конструкцияси


Download 7.03 Mb.
bet25/73
Sana17.11.2023
Hajmi7.03 Mb.
#1783156
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   73
Bog'liq
Маъруза Тех транс

22 – расм. Пўлат арқонлар конструкцияси

Юкдан арқон тармоьига тушадиган кучни камайтириш ёки юкнинг кўтарилиш тезлигини ошириш учун хизмат қиладиган, эгилувчан орган орқали бириктирилган қўзгалувчан ва қўзгалмас блоклар тизими полиспаст дейилади. Кучни камайтириш учун ишлатиладиган полиспастлар куч полиспастлари ва тезликни ошириш учун ишлатиладиган полиспастлар эса тезлик полиспастлари дейилади. Бунда механиканинг кучдан қанча ютилса йулдан шунчалик ютқизилади деган қонунидан фойдаланилади.


Полиспастнинг асосий ҳарактеристикасига унинг карралиги киради. У юкни қўтариш учун талаб этиладиган куч юкнинг берилган массасидан бир неча марта кичиклигини кўрсатади. Кўтариладиган юк массаси тақсимланадиган полиспаст тармоқларининг миқдори сон жиҳатидан полиспастнинг карралигига тенг бўлгани учун уни аниқлашнинг қуйидаги оддий усулини тавсия этиш мумкин. Полиспаст карралигини блокларни айланиб ўтадиган арқоннинг барча тармоқлари сонининг барабанга келаётган арқон тармоьи сонига нисбатан тенг бўлади. Полиспастнинг карралиги ап қанча катта бўлса, берилган юкни кўтариш учун чиьир ъосил қилиши зарур бўлган таранглик кучи S шунча кичик ва барабанга ўралаётган арқоннинг юкни берилган тезлик Vюк -да кўтаришни таoминлайдиган тезлик Vарк шунча юқори бўлади, бошқача айтганда Vаркn* Vюк ва S= бўлади, бу ерда полиспастнинг ФИК.
Кўпгина заводларнинг тажрибасига биноан полиспастдаги арқон тармоқлар сонини тавсия қилиш мумкин.

Q юк кўтарувчанлик,т 5 10 15 20 30 50 75 100


арқон тармоқлари сони 4 4 4-6 6-8 6-10 8-10 8-10 10-12
23-расмда якка полиспастнинг ёйма схемаси кўрсатилган бўлиб у иккита қўзьалмас 1.4 ва иккита қўзьалувчан 2.3 блоклардан ташкил топган. Қўзьалмас юкдаги арқон тармоьининг кучи қуйдагига тенг бўлади:

S0= , Н (30)


бунда: m-Q юк осилган полиспастнинг тармоқлари сони.


S2=S3 S4 (31)
Юк кўтарилганда арқон тармоқларида таранглик ҳар хил бўлади яoни блок таянчларида ишқаланиш кучи ва арқон бикрлигидан ортиқча қаршилик қўшилади S
ни арқон таранглиги деб олсак, полиспастнинг алоҳида арқон тармоьиниг таранглик нисбати:
S2=S1 ;

S3=S2 Н; (32)


Полиспастдаги арқон тармоьининг сони m да умуман

Sm=S (33)


бунда: - блокнинг фойдали иш коэффициенти - фойдали ишнинг юк кўтарилганда сарфланган ишга нисбатини англатади:

2тўл= (34)


бунда: Аф - Юкни кўтариш учун кетган фойдали иш- Аф= Q*qh бўлади. У ъолда арқоннинг чиқувчи учини таранглаш масофага силжитиш учун сарфланган иш Ас=S1*haп бўлади.




Download 7.03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   73




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling