Tekst túrleri
Tekst kólemi hám mazmunı boyınsha ekige bólinedi:
1.kólem belgisine qaray tekst tipleri
2. ańlatıw maqseti hám mazmunlıq belgisine qaray tekst tipleri
Kólem belgisine qaray tekst makrotekst hám mikrotekst bolıp eki túrge ajıratıladı. Makrotekstke povest, roman, trilogiya, dástan, poema t.b. kiredi. Mikrotekstke telegramma, maǵlıwmatnama, arza, isenim xat, daǵaza, kishi xabarlar t.b kiredi. Makrotekst mikrotekstlerden payda boladı. Eń kishi pútinlik abzatsqa, eń úlken pútinlik bap hám bólimlerge sáykeskeledi. Bunday tekst qurılısında epigraf, sóz bası (alǵı sóz), epilog sıyaqlı qosımsha bólimler de bolıwı múmkin.
Mikrotekst kishi mazmundı qamtıytuǵın bir gápten yamasa bir neshe gápten quralatuǵın pútinlik bolıp, dánekerler, sintaksislik qurallar arqalı baylanısadı.
Ańlatıw maqseti hám mazmunına qaray olar bir neshe túrlerge bólinedi. Máselen, súwretlew mazmunına iye tekst, túsindirme mazmunlı tekst, didaktikalıq tekst, xabar mazmunlı tekst, buyrıq mazmunlı tekst t.b.
Rus tilindegi tekstlerdi jaratılıw maqsetine qaray Yu.V.Rojdestvenskiy bılay bólgen: awızeki tekst, jazba (qol jazba), baspa tekst, qarapayım sóylew teksti, folklorlıq tekst.
Awız eki tekst túrleri: monolog − dialog tekst, qarapayım sóylesiw teksti, folklorlıq tekst.
Jazba tekst tórtke bólinedi: epigrafikalıq, sfragistlik, nimezmatikalıq hám paleografikalıq tekstler.
Epigrafiyalıq tekstlerge qıstırmalı − jazba jazba tekstler: Berdaq atındaǵı Qaraqalpaq mámleketlik universiteti, Aeroport, Mádeniyat sarayı, 1-sanlı emledeniyat sarayı, 1-sanlı emlewxana t.b kiredi. Qulpı tastaǵı jazıwlar da kiredi.
Sfragistlik tekstlerge mór jazıwları kiredi. Ózbekstan Respublikası Xalıq bilimlendiriw ministrligi, A’jiniyaz atındaǵı Nókis mámleketlik pedagogikalıq institutı t.b
Numezmatikalıq tekstlerge pullarǵa jazılǵan, olardıń muǵdarın bildiretuǵın sózler kiredi: mıń sum.
Do'stlaringiz bilan baham: |