Tema: Ámeliy psixolog kasbi mazmuni

Temanıń aktuwallıǵı: Ámeliy psixolog shaxsına qoyılatuǵın talaplar menen tanısıw onıń wazıypaları islew prinsipi individual miynet háreketleri hám pútkil processti orınlaw texnikası haqqında maǵluwmat alıw.
Kurs jumısınıń maqseti: Ámeliy psixolog maqsetli iskerlik qanday qáliplestiriliwi, ol jaǵdayda miynetsúyiwshilik tárbiyalawǵa qanday pedagogikalıq sharayatlar járdem beredi, onıń maqsetti belgilew, jumıstı joybarlaw hám erisiw qábiletin rawajlandırıwdıń stilistik usılları qanday ekenligin anıqlaw bolıp tabıladı.
Kurs jumsınıń waziypası: Ámeliy psixolog iskerliginiń tiykarǵı kórinisleri, miynet iskerliginiń mánisin quraytuǵın barlıq komponentlerdi kórip shıǵıw, psixologtıń atqaratuǵın waziypaları menen tanisiw.
Kurs jumsınıń predmeti: Kirisiw, tema aktuwallıǵı, tiykarǵı bólim, eki bap bes paragrip, juwmaqlawdan ibarat bolip onda ámeliy psixolog kasbi haqqında tolıq jazılǵan.


I-BAP. ÁMELIY PSIXOLOG QÁNIGE HÁM SHAXS RETINDE

1. 
   Ámeliy psixolog shaxsına qoyılatuǵın talaplar.
   

Ámeliy psixologdıń iskerligi onıń huqıqları hám minnetleri kompleksi menen basqarilib turılıwı kerek. Ol tómendegilerden ibarat :
- Psixolog óz iskerligin Ózbekstan Respublikası húkimetiniń xalıq tálimi tarawı boyınsha qabıl etken hújjetlerine ámel ete otırıp orınlawı shárt. Psixolog joqarı oqıw jurtınıń psixologiya salasın (qısqa kurstı ) bitirganligini tastıyıqlaytuǵın arnawlı hújjetke ıyelewi kerek.
- Psixologiya pániniń eń sońǵı jetiskenliklerinen xabarlı bolıwı, balalar psixologiyasi, pedagogikalıq psixologiya, ámeliy psixologiyani tereń biliwi zárúr. Diagnostik, psixoprofilaktik, rawajlantıratuǵın hám psixokorreksion islerdiń házirgi zaman ilimiy jetiskenliklerine tiykarlanǵan metodlar menen qurallanıwı, xalıq tálimi sistemasında mudami óz mamanlıǵın asırıp barıwı kerek.
- Máseleler talqılawında hám olar maydanınan qarar qabıllawda kásiplik kepillik shegarasınan hesh shetke shıqpaw maqul.
- Sol tarawdıń juwapker qánigeleri tárepinen islep shıǵılǵan qaǵıydalarǵa ámel etken halda barlıq kórsetpeler hám usınıslardı qatań orınlawı shárt.
- Barlıq psixologiyalıq máselelerdi sheshiwde oqıwshı hám student mápi, social tárbiya maqsetinden kelip shıǵıwı zárúr.
- Diagnostik hám korreksion iskerlik nátiyjelerin sır saqlaw, alınǵan maǵlıwmatlar sinaluvchilar ózligine zálel keltirmesligi, olardı qurshap turǵan ortalıq aǵzaları qáwipke túspewligi kerek.
- Administraciya, ata-analar, oqıtıwshılar jámááti menen sheriklikte iskerlik kórsetiwi kerek.
- Baqshada, mektepte hám joqarı oqıw jurtında ótkeriletuǵın izertlew maqseti, mánisi, wazıypası hám nátiyjeleri maydanınan pedagogikalıq keńes, ilimiy keńes, administraciya (administraciya, direktor, rektor) ga sıpatlama beriw hám Qaǵıyda bántlerine qatań ámel qılıwı maqsetke muwapıq bolıp tabıladı.
- Administraciyaǵa, pedagogikalıq keńeske, ilimiy keńeske oqıwshı hám studentlerge jalǵız tártipte jaqınlawdı támiyinleytuǵın múmkinshilik, olardı sheshiwdiń psixologiyalıq shártleri, tálim-tárbiya daǵı kemshiliklerdiń aldın alıw faktorları, jolları maydanınan járdem kórsetiw zárúr.
- Balalar, oqıwshılar, studentlerdiń jeke máselelerin sheshiwde baholi qudıret kómek beriwi dárkar.
- Ata-analarǵa tárbiyalıq islerdi ámelge asırıwda máslahátlar beriw, tartıslı jaǵday hám psixologiyalıq jaǵdaylardı birgelikte analiz qılıw hám ámeliy usınıslar ańlatadı.
- Ata-analarǵa perzentlerdiń medicinalıq járdemge mútájligi yamasa basqa mákemelerge shaqırıq qılıw zárúriyat ekenligin joqarı pedagogikalıq ádep menen túsindiriwi, berilip atırǵan kórsetpelerge olardı ishontirishi shárt.
- Barlıq qaǵıydalarǵa hám tastıyıqlanǵan hújjetlerge ámel etilgen halda ótkeriletuǵın islerdi dizimnen ótkeriw hám belgilewi kerek.
- Óz iskerliginiń (tabıs, kemshilik, daw, sheriklik) nátiyjeleri maydanınan joqarı shólkemlerge óz múddetinde informaciya berip barıw, qabıl etilgen esabat formalarına hesh iyiwmesten ámel qılıwı kerek.
- Baqsha, mektep, jańa tipdagi oqıw jurtı hám joqarı oqıw orınlarında arnawlı
talaplarǵa juwap beretuǵın, úskenelestirilgen psixologiyalıq kabinetti uyımlastırıwı maqsetke muwapıq.
- Ámeliy psixologlardıń seminarları hám ilimiy-ámeliy ánjumanlarında aktiv qatnas etiwi kerek.
- Ózbekistan Respublikasınıń ideologiyasına, Konstitusiyasına, social, etnopsixologik, etika -ádep qaǵıydalarına qarsı bolǵan tekseriwler ótkermasligi kerek.
- Balalar, oqıwshılar hám studentler tańlaw komissiyasında (birinshi klasqa, arnawlı klasslarǵa, jańa tipdagi mekteplerge, joqarı oqıw orınlarına qabıllawda, sırt elge olardı oqıwǵa jiberiwde) qatnasıwı kerek.
- Social psixologiyalıq jaǵdaylardı úyreniwde jergilikli húkimetke járdem beriw hám ǵalabalıq háreketlerdi turaqlılastırıwda aldınǵı qatarda bolıwı dárkar.
Psixoprofilaktika baǵdarında psixolog iskerligi hám wazıypaları tálim sistemasındaǵı ámeliy psixologiyalıq xızmet sheńberinde anıq kórsetilgen. Olar tómendegilerden ibarat :
-tálim mákemeleri shárt sharayatına balalar, óspirimler hám jaslardı iykemlesiwi, pedagog, ata-ana, tárbiyashi hám basqalarǵa balalardı tabıslı iykemlesiwine járdem kórsetiw boyınsha anıq usınıslar islep shıǵıw ;
-tálim procesiniń qatnasuvshıları menen iskerlik aparıwdıń individual programmasın dúziw hám de oqıwshılardı tálim procesine iykemlesiwi hám shaxstıń ekilemshi hám garmonik rawajlanıwın támiyinlew ushın mólsherlengen;
-tálim sistemasında jańa basqıshqa ótiw processindegi dezadaptatsion jaǵday haqqında xabar beriwge kómeklashuvchi shárt-shárayatlardı jaratıw ;
-tálim shólkeminde unamlı psixologiyalıq ortalıqtı jaratıw boyınsha hár qıylı xızmetlerdi ámelge asırıw ;
-pedagogikalıq jámáát degi psixologiyalıq zorıǵıwlar haqqında xabar beriw hám saplastırıw boyınsha ilajlar ótkeriw.

2.