Teoriyaliq materiallar 1-tema. Finanslıq analiz pániniń teoriyalıq tiykarları

Materiallıq resurslar hám olardan nátiyjeli paydalanıw analiziniń kórsetkishleri

q/s	Kórsetkishler	Kórsetkishlerdiń anıqlanıwı	Belgilerge túsinik
1	Materiallıq resurslar menen támiynlengenlik koefficienti (Tmr)	Tmr=Mrx / Mrz	Haqıyqattaǵı materiallıq resurslar támiynatı Materiallıq resurslarǵa bolǵan zárúr talap
2	Materiallıq resurslardıń sıyımlılıǵı (Smr)	Smr=J / Mx	Óm-óndiris maydanı J-xızmetkerlerdiń ortasha dizim sanı
3	Materiallıq resurslardıń qaytımı	Qmr=MMx / X
4	Materiallıq resurslardı (óz hám qarız qarjıları esabına) qarjılandırıw koefficienti (Km1, Km2)	Km1= ÓQD - UMA / Mr Km2=QQ-ÓQD / Md	ÓQD -óz qarjılarınıń deregi UMA-uzaq múddetli aktivler QQ-qarız qarjıları
5	Materiallıq resrurslardan shıǵındılar salmaǵınıń koefficienti (MRch)	MRch=Mrch / MRs	MRsh-materiallıq resurslardı isletiwden shıǵındılar MRs-Materiallıq resurslardıń sarpı
6	Materiallıq resuruslar aylanıwshańlıǵınıń koefficienti (Mra)	MRa=ST / Mrq	ST-satıwdan túsim Mr-materiallıq resurslar qaldıǵı
7	Materiallıq resurslar quramında import shiyki zatlardıń salmaǵı (MRi)	MRi=Mri / Mrj	Mri-Import qılınǵan materiallıq resurslardıń bahası Mrj-materiallıq resurslardıń jámi
8	Ózlestirilgen materiallıq resurslardıń salmaǵı (MRm)	MRm=Mrm / Mrj	Mrm-ózlestirilgen materiallıq resurslardıń bahası
9	Materiallıq resurslardan óndiristen tısqarı paydalanıwdıń salmaǵı (MRt)	MRt=Mrt / Mru	Mrt-óndiristen tısqarı paydalanılǵan materiallıq resurslardıń bahası Mru-Ulıwma paydalanılǵan materiallıq resurslardıń bahası
10	Materiallıq resurslardıń TMZ quramındaǵı salmaǵı (MRz)	MRz=Mr / TMZ	TMZ-tovar-materiallıq zapaslar Mr-materiallıq resurslardıń bahası

Miynet resursları hám olardan nátiyjeli paydalanıwdıń kórsetkishler sisteması

q/s	Kórsetkishler	Kórsetkishlerdiń anıqlanıwı	Belgilerge túsinik
1	Miynet resursları menen támiynlengenlik koefficienti (Mt)	Mt=Mr / Mrz	Mr-haqıyqatta bánt qılınǵan miynet resursları Mrz-zárúr miynet resursları sanı
2	Jumısshılardıń jámi óndiristegi xızmetkerlerdiń quramındaǵı salmaǵı (Xis)	Xis=Js / X	Js-jumısshılardıń sanı X- xızmetkerlerdiń dizim boyınsha ortasha sanı
3	Xızmetshilerdıń jámi xızmetkerler quramındaǵı salmaǵı (Xxs)	Xxs=Xs / X	Xs-xızmetshilerdiń sanı
4	Xızmetkerlerdi jumısqa qabıllaw koefficienti (Jiq)	Jiq=Jq / X	Xq- jumısqa qabıl etilgen xızmetkerlerdiń sanı
5	Xızmetkerlerdi jumıstan bosatıw koefficienti (Jib)	Jib=Ji / X	Xi- jumıstan bosaǵan xızmetkerlerdiń sanı
6	Xızmetkerler qonımsızlıǵı (Xq)	Jq=Jb / X	Ix- óz arzasına muwapıq jumıstan bosaǵanlar sanı
7	Miynet ónimdarlıǵınıń insan hám waqıt faktorınıń kórsetkishleri (MU):	MÓ
7.1	Bir xızmetkerdiń miynet ónimi (Mux)	MÓx=Ók / X	Ók-ónimniń kólemi
7.2	Bir jumısshınıń miynet ónimi (Mui)	MÓi=Mx / I	I-jumısshılardıń ortasha dizim sanı
7.3	Bir kúnlik miynet ónimi(Muq)	MÓk= Mx / Ik	Ik-jámi islengen jumıs kúnleri
7.4	Bir saatlıq miynet ónimi(Mus)	MÓs=Mx / Is	Is-jámi islengen jumıs saatları
8	Jumıs kúniniń dawamlılıǵı (Id)	Jd=Jis / Jik	Jis-jámi islengen jumıs saatları Jik-jámi islengen jumıs kúnleri
9	Ortasha bir jıllıq islengen jumıs kúnleriniń haqıyqıy jumıs waqtındaǵı salmaǵı (Ivs)	Jws=Jjk / Jjkz	Jjk-bir jıllıq ortasha islengen jumıs kúnleri Jjkz-norma boyınsha bir jıllıq jumıs kúnleri
10	Ortasha islengen bir kúnlik jumıs waqtınıń normativ jumıs waqtındaǵı salmaǵı (Iks)	Iks=Ibs / Ism	Ibss-bir kúnlik ortasha jumıs waqtı Ism-bir kúnlik normativ jumıs waqtı
11	Miynet ónimdarlıǵınıń faktorlı kórsetkishleri (Mó)	Mó	Mó-miynet ónimdarlıǵı
11.1	Bir xızmetkerge tuwra keletuǵın jıllıq ónimniń kólemi (Móx)	Móx=Is * MÓi	Is-óndiristegi xızmetkerleri quramında jumısshılardıń salmaǵı Mói-bir jumısshınıń ortasha jıllıq ónimniń kólemi
11.2	Bir jumısshıǵa tuwra keletuǵın jıllıq ónimniń kólemi (Mói)	Mói=Iik*Ikd*Mós	Iik- bir jumısshınıń jıl dawamında islegen ortasha adam kúnleri Ikd-jumıs kúniniń dawamlılıǵı Mós-jumısshınıń bir saatlıq jumıs ónimi
12	Ónimniń miynet sıyımlılıǵı (Ms)	Ms=Ms/Mx	Ms-ónimge miynet sarpı Mx-ónimniń kólemi
13	Ónimniń kólemine tásir etiwshi miynet faktorları (Mx)	Mx= Is*Iik*Ikd*Mós

Ónim islep shıǵarıw hám satıw analiziniń áhmiyetli máseleleri

Analiz temaları	Úyreniletuǵın kórsetkishler sisteması	Analiz mazmunı	Analiz nátiyjesi
Ónim islep shıǵarıw hám satıw analiziniń mazmunı, wazıypaları hám maǵlıwmat derekleri	Ónim islep shıǵarıw hám satıw analiziniń teoriyalıq, metodologiyalıq tiykarları klassifikaciyalanadı	Ónim islep shıǵarıw hám satıwdıń áhmiyetli kórsetkishler sisteması hám olardıń klassifikaciyası, analiz wazıypaları, maǵlıwmat derekleri aytıladı	Ónim islep shıǵarıw satıwdı analizlew mazmunı, wazıypaları, maǵlıwmat derekleri xarakterlenedi
Ónim islep shıǵarıw hám satıw rejesiniń orınlanıw analizi	Ónim islep shıǵarıw hám satıw rejesiniń orınlanıwı	Óndiris hám satıw rejesiniń orınlanıwına, dinamikasına, salıstırmalı ózgerislerine baha beriledi	Kárxana finans-xojalıq iskerliginiń perspektivadaǵı rejesi, byudjeti, prognoz kórsetkishleri belgilenedi
Ónim islep shıǵarıw nomenklaturası hám assortimentiniń analizi	Nomenklatura hám assortiment rejesiniń orınlanıwı	Nomenklatura hám assortiment rejesiniń orınlanıwına, reje orınlanıwınıń kárxana finans-xojalıq iskerligine tásiri úyreniledi	Nomenklatura hám asoosrtimentti durıs belgilew hám olardı maqsetli basqarıw imkaniyatları anıqlanadı hám de is-ilajları belgilenedi
Ónim sapasınıń analizi: islep shıǵarıwdaǵı brak	Joqarı hám birinshi kategoriyadaǵı ónimniń kólemi. Ónimniń sortlılıq koefficienti.	Ónimniń sıpatlılıǵına, onıń pul túsimleri, finanslıq nátiyjege tásirine baha beriledi	Ónimniń sıpatlılıǵın asırıw is-ilajları kóriledi
Ónim islep shıǵarıw bir templiliginiń analizi	Ónim islep shıǵarıw bir templiliginiń koefficienti.	Óndiris bir templiliginiń úzliksiz hám turaqlı rawajlanıwdı támiynlewdegi áhmiyetine baha beriledi	Bir templilik hám onıń buzılıwlarınıń aldın alıw ilajları kóriledi
Innovacion ónimlerdiń analizi	Innovacion ónimlerdiń jáminiń ónimler quramındaǵı salmaǵı	Innovacion ónimler olardıń básekini támiynlewdegi ornına baha beriledi	Innovacion ónimlerdiń kólemin asırıw, ilimiy, texnikalıq jańalıqlardı ámeliyatqa keń engiziw ilajları kóriledi
Shet elge satılǵan ónimlerdiń analizi	Eksport qılınǵan ónimlerdiń jámi ónimler quramındaǵı salmaǵı	Eksport qılınǵan ónimlerdiń kólemi, valyuta túsimleri hám jáhán bazarına shıǵıw imkaniyatlarına baha beriledi	Eksport kólemin asırıw is-ilajları kóriledi
Ónim islep shıǵarıw kólemine tásir etiwshi faktorlardıń analizi	Ónimniń miynet quralları, miynet predmetleri, miynet faktorları menen baylanıslı nátiyjeliligi	Ónim islep shıǵarıw hám satıw kólemine tásir etiwshi muǵdar hám sapa faktorlarına baha beriledi	Ónim islep shıǵarıw hám satıw kólemin joqarılatıw, onıń turaqlı rawajlanıwın támiynlew is-ilajları kóriledi

Islep shıǵarılǵan ónimniń kólemin ulıwmalastırıwshı kórsetkishler sistemasına tómendegi kórsetkishler kiredi:

Jalpı ónim – bul kárxananıń belgili bir dáwirde (kún, ay, sherek, jıl) islep shıǵarǵan ónimi, kórsetken xızmet hám orınlaǵan jumıslarınıń ámeldegi hám salıstırma bahada ólshengen kólemi.

Tovar ónim – islep shıǵarıwdıń barlıq buwınlarınan ótken hám tayar jaǵdayǵa kelgen, tutınıwshılarǵa jetkerip beriw ushın mólsherlengen ónimler.

Satılǵan ónim – tutınıwshılarǵa júklep jiberilgen yaki esap hújjetleri berilgen ónimler.

Ónimler nomenkulaturası – dep, muǵdar halındaǵı tovarlar toparları, kishi toparları hám poziciyaların belgilewde hám de esapqa alıwda qabıl etilgen dizimine aytıladı.

Tovar (jumıs, xızmet)ler assortimenti – dep bolsa, ónimlerdiń belgili bir belgilerine qarap, yaǵnıy, onıń túrleri, sortı, ólshemi, markası, artikullarına qarap ajıratılatuǵın ónimler túrine aytıladı.

Xalıq aralıq hám mámleket standartı talaplarına sáykesligi boyınsha ónimlerdiń joqarı hám birinshi kategoriyalarǵa bólinedi.