Teoriyaliq materiallar 1-tema. Finanslıq analiz pániniń teoriyalıq tiykarları

Puldıń kelesi bahasınıń esap-kitabı

Dáwir	Belgi	Puldıń kelesi bahası, mln swm
Dáslepki pul	FVo	245
Birinshi jıl	FV1	=245*(1+0,08)^1
Ekinshi jıl	FV2	=264,6*(1+0,08)^1
Úshinshi jıl	FV3	=285,768*(1+0,08)^1
Tórtinshi jıl	FV4	=308,63*(1+0,08)^1
Besinshi jıl	FV5	=333,32*(1+0,08)^1

FV=245*(1+0,08)⁵=1552,3 mln.swm

Demek, kárxana tárepinen 245.0 mln. swm qarjı 5 jıldan keyin 1552.3 mln swmǵa aylanadı.

Isbilermenlik subyekti aktivtiń paydalanıwdaǵı bahasın bahalaw ushın qaysı jantasıwdı tańlawınan ǵárezsiz, pul aǵımların diskontlawda paydalanılatuǵın payız stavkaları bahalanǵan pul aǵımları durıslanǵan risklerdi sáwlelendirmewi zárúr²².

Diskont stavkası isbilermenlik subyektiniń kapital dúzilisinen hám isbilermenlik subyekti aktivti satıp alıwdı qarjılandırǵan usıldan ǵárezsiz, sebebi aktivten júzege keliwi kútilgen kelesi pul aǵımları isbilermenlik subyekti aktivti satıp alıwdı qarjılandırǵan usılǵa baylanıslı emes.

11-Tema. Jeke kapital quramı hám onıń analizi
11.1. Jeke kapitaldı analizlew maqseti, mazmunı, wazıypaları hám maǵlıwmat derekleri
Ekonomikanı liberallastırıw, óndiristi modernizaciyalaw hám innovacion rawajlandırıw tek ekonomikalıq jaǵınan emes, al finanslıq jaǵınan da bekkem tayanıshtı talap etedi. Sol sebepli xojalıq júritiwshi subyektlerdiń finanslıq iskerligin bahalawda óz qarjılarınıń bahasına, olardıń jámi kapital quramındaǵı salmaǵına, minnetlemeler menen qatnastaǵı shegaralarına úlken áhmiyet qaratıladı.

Jeke kapital kárxananıń finanslıq jaǵdayın xarakterlewshi áhmiyetli kórsetkishlerden biri bolıp esaplanadı.

Jeke kapital túsiniklerine anıqlamalar Ózbekstan Respublikası Finans ministrligi tárepinen tastıyıqlanǵan «Finanslıq esabattı tayarlaw hám usınıw ushın konceptual tiykar»da hám de «Esap siyasatı hám finanslıq esabatta keltirilgen²³.

Jeke kapital (investiciya) – subyekttiń minnetlemelerdi shegirip taslaǵannan keyingi aktivleri bolıp tabıladı. Subyekt minnetlemeleri – subyekt (qarızdardıń) basqa subyekt (kreditor) paydasına belgili bir jumıstı ámelge asırıw, máselen, mal-múlikti tapsırıw, jumıstı orınlaw, pul tólew hám basqa minnetlemeleri yaki belgili bir is-háreketten tıyılıp turıw minnetlemesi, kreditor bolsa qarızdardan óz minnetlemelerin orınlawın talap etiwge haqılı.

Aktivler – subyekt qadaǵalaytuǵın, keleside olardan dáramat alıw maqsetinde aldınǵı iskerlik nátiyjesinde alınǵan ekonomikalıq resurslar.

Demek, joqarıdaǵı anıqlama hám klassifikaciyalawdan tómendegi baylanıstı berip ótiw múmkin: