Texnologiyalari o‘qituvchi kitobi 5-sinf toshkent – 2020

O‘QUV-METODIK QO‘LLANMA
VI bob. Dasturlash texnologiyasi
“Spraytlar uchun yangi qahramon” nomli rasmlar konkursi.
“Spraytlar uchun eng yaxshi ssenariy” loyihasi konkursi.
“Eng yaxshi animatsiya” konkursi.
“Kichik multiplikator” nomli dasturlar konkursi.
“Dasturchilar bellashuvi” – musobaqa darsi.
“Robotlar o‘yini” loyihasi mavzusida tayyorlangan “Eng iqtidorli dasturchi” nominatsiyasi 
uchun bellashuv.
Bajariladigan loyiha ishlarini berilgan vazifalar murakkabligiga ko‘ra:
• yakka tartibda ishlash; 
• juft bo‘lib ishlash;
• 3–4 nafar o‘quvchi (guruh bilan ishlash); 
• qatorlar bo‘yicha; 
• jamoa bo‘lib ishlash kabi turlarga bo‘lib taqsimlash mumkin.
Zoom.us
– videokonferensiya va vebinar o‘tkazish platformasi. Bepul 
versiyada 40 daqiqa davomida 100 nafar ishtirokchi bilan muloqot 
qilish imkoniyati mavjud. Darsni smartfon yoki kompyuter orqali 
tashkil etish mumkin. Dars yoki videokonferensiya ishtirokchisi ovoz 
(gaplashish) yoki videorejimda ishtirok etishi mumkin.
ONLAYN REJIMDA VIDEOMULOQOT O‘TKAZISH VA DARSNI 
TASHKIL ETISH IMKONIYATINI BERUVCHI DASTURLAR
Videodarslarni to‘g‘ridan-to‘g‘ri Facebookda tashkil eting. Mazkur 
dasturda jonli efirda onlayn darslarni o‘tkazishingiz mumkin. Dasturda 
sinf uchun yopiq, qiziquvchilar uchun esa ochiq guruh yarating. 
WizIQ
– onlayn mashg‘ulotlarni tashkil qilish xizmati. Sinf uchun 
tashkil etilgan darsda qatnashish uchun o‘quvchilar shu xizmatda 
ro‘yxatdan o‘tadi.
Periscope 
– jonli efir o‘tkazish uchun maxsus platforma. O‘quvchilar 
o‘qituvchi translyatsiyasini ko‘rish uchun dasturni o‘z telefonlariga 
o‘rnatib, akkaunt ochishlari shart.

---

18
5-SINF DARSLIGI BO‘YICHA 
O‘QUV-METODIK QO‘LLANMA
Skype
– videokonferensaloqa xizmati. Mazkur xizmatdan foydalanish 
uchun darsda ishtirok etuvchi har bir o‘quvchida Skype akkaunti 
bo‘lishi lozim. Darsning boshlanishida e’lon qilingan qo‘ng‘iroqqa 
ko‘ra qolgan ishtirokchilar ulanadi. 
Edpuzzle
yordamida videoviktorina yaratish mumkin. Bunda savol 
va bitta to‘g‘ri javob, savollarga javoblar yoki audiosharhlar, matnli 
sharhlar yoki audio yozuvlardan foydalanish mumkin. Mazkur 
servisga videoni YouTube, Vimeo, National Geographic kabi 
videoservislarni qo‘yish mumkin.
Teachers.dosmos
servisi matematika o‘qituvchilari uchun qulay. 
Unda raqamli o‘quv materiallarini yaratish, monitoring qilish, o‘z-o‘zini 
sinash, fikr-mulohazalar almashish imkoniyatlari mavjud. O‘qituvchi 
interfaol topshiriqlarni ishlab chiqadi, so‘ngra o‘quvchilarga ishlashga 
ruxsat beradi. Bunda real vaqt rejimida o‘quvchilar faoliyatini nazorat 
qilish mumkin. 
Kubbu
– istalgan o‘quv fanidan interfaol topshiriqlar yaratish imkonini 
beruvchi servis.
LearningApps
servisda o‘z-o‘zini sinashning turli usullarini qo‘llash 
mumkin. Servis yordamida matn, o‘rniga qo‘yish, viktorina, tasnif, 
interfaol video va boshqalardan foydalanish mumkin.
Screencast-O-Matic
dasturi ekran yoki monitorda aks etayotgan video, tasvirni yozib 
olish imkonini beradi. Videorolikning davomiyligi 15 daqiqadan oshmaydi. Yozilgan 
videoni kompyuterda saqlash yoki YouTubega joylashtirish mumkin. Videoning hajmi 
va sifatini o‘zgartirish imkoniyati mavjud. Yozish jarayonida ham videoqatorni to‘xtatib 
turish yoki unga o‘zgartirish kiritish mumkin. Mazkur dastur (servis) yordamida ma’lum 
bir uskunadan foydalanishga videoko‘rsatma va yo‘riqnomalar yaratishni tavsiya qilamiz. 
Ma’ruzaning formula va aniq masala yechimiga bog‘liq qismini ham tayyorlash mumkin. 
Videokontentni kamera (masalan, smartfon)ga yozish yoki kompyuter ekraniga yozib olish orqali 
yaratish mumkin. 
Videokontent yaratish uchun dasturiy ta’minot tavsiflari
Instagram Live
– videoni Instagram orqali translyatsiya qilish. 
O‘quvchilar sahifangizga a’zo bo‘lishadi va dars haqidagi ma’lumot
yoki xabarni Instagram sahifasi orqali oladi. Zarurat tug‘ilsa, 
instagramda yopiq sinf tashkil qilish va unda onlayn darsni tashkil 
etish 
mumkin.