Tibbiy bilim asoslari

Ishni bajarish tartibi:
Ovqat hazm qilish a’zolari kasalliklariga stomatit, angina, me`da-ichaklardan qon ketish, xoletsistit, o‘tkir pankreatit va boshqalar kiradi.
Stomatit kasalligida tibbiy yordam
Stomatit-og‘iz shilliq pardasining yallig‘lanishi.
Sababi. Ovqat tarkibida vitamin S, PP, B₁₂ larning uzoq vaqt yetishmasligi, surunkali ichak va jigar kasalliklari.
Belgilari. Stomatitning 4 turi mavjud: kataral, aftoz, yarali, gangrenoz.
- Kataral stomatitda og‘iz shilliq pardasi qizaradi, achishadi, og‘riydi;
- Aftoz stomatitda og‘iz shilliq pardasida moshdek, no‘xatdek oq-sarg‘ish pufakchalar paydo bo‘ladi;
- Yarali stomatitda og‘iz shilliq pardasida yaralar paydo bo‘ladi, og‘riydi, tana harorati ko‘tariladi;
- Gangrenoz stomatitda og‘iz shilliq pardasining yaralangan to‘qimasi nekrozga uchrab, bo‘lakchalarga bo‘linib titiladi.
Kasallikning turiga ko`ra og`ir, yengil kechadi.
Tibbiy yordam.
1. Bemorni qulay vaziyatda o‘tqiziladi.
2. 1 stakan iliq suvga 1 choy qoshiq soda yoki 1 tabletka furatsilin 1 stakan qaynagan suvda eritilib og‘iz chayqaladi, yosh bolada bintni namlab artiladi (ovqatlangandan keyin).
3. So‘ngra, oksalin yoki flutsinar mazi surtiladi.
4. Bemorni harorati ko‘tarilsa analgin 50 % -1-2 ml dimedrol 1 %-1 ml novokain 0,5% 1-2 ml qo‘shib muskul orasiga yuboriladi.
5. Badaniga spirt (aroq) surtiladi;
6. Ampitsillin, ampioks 350-500 mg, sefazolin, 1 gr. karbenitsilin kabi antibiotiklaklarni birontasi muskul orasiga yuboriladi.
7. Metronidozol gel (20 gr tyubekda chiqariladi) tish milkiga surkaladi.
8. Anasep gel (flakonda chiqadi) og`iz bo`shlig`iga surkaladi.
Angina kasalligida tibbiy yordam
Angina - tomoqda joylashgan bodomsimon bezlarning yallig‘lanish kasalligidir.
Sababi. Angina kasalligini streptokokklar, stafilakokklar va viruslar keltirib chiqaradi.
Belgilari. Anginaning to‘rtta turi mavjud:
- Kataral angina – tomoq shilliq pardasi va bezlarining qizarishi, yutinganda og‘riq bo‘lishi bilan xarakterlanadi.
- Follikulyar anginada tomoq bezlari kattalashadi, qizaradi, ularning ustida moshdek, no‘xatdek yiring parchalari paydo bo‘ladi.
- Lakunar anginada tomoq bezlarining oralig`ida yiring pardalari paydo bo‘ladi.
- Flegmonoz anginada tomoq bezlari va ularning atrofidagi tomoq shilliq pardasi yiringlaydi, bemorni ahvoli juda og‘ir bo‘ladi.
Tibbiy yordam.
Anginani davolashda hamma vaqt ham shifoxona sharoitida bo`lish shart emas. Ammo og`ir turlarida bu kasallik yuqumli bo`lganligi bois, bemorni yuqumli kasalliklar bo`limiga yotqizish zarur. Bemorga ko`p suyuqlik ichirish, bodomcha bezlarini turli dezinfeksiyalovchi eritmalar bilan chayish, aerozollardan purkash tavsiya etiladi. Halqum va tamoqni chayishda lyugol, yodinol bilan chayish, antibiotiklar qo`llaniladi.
Antibiotiklardan gentamitsin muskul orasiga yuboriladi.
Amonsiplov suspenziya 312,5 mg 5 ml dan og`iz bo`shlig`iga qo`llaniladi.