Tizim va signallarni qayta ishlash O’quv uslubiy majmua


 Chekli impuls xususiyatli raqamli filtr qurish


Download 450.29 Kb.
bet28/103
Sana25.10.2023
Hajmi450.29 Kb.
#1721435
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   103
Bog'liq
Tizim va signallarni qayta ishlash O’quv uslubiy majmua-hozir.org

3.2. Chekli impuls xususiyatli raqamli filtr qurish 
Filtr koeffitsiyentlarini hisoblash uchun bir nechta parametrlarni aniqlash
kerak: o‘tkazish oralig‘i (buzilmasdan filtrdan o‘tadigan chastotalar), o‘tish
diapazonining kengligi (kechiktirilgan va o‘tgan chastotalarni ajratuvchi diapazon),
o‘tish diapazonidagi so‘nish tezligi (amplituda-chastota xususiyatiga moyilligi).
Raqamli filtrlarning barcha parametrlarini aniqlash uchun tenglamalarni yechish
kerak, shuning uchun filtr koeffitsiyentlariga hisoblab chiqilgan maxsus dastur
paketlari ishlab chiqilgan.
Raqamli filtrlarning ishlash sifatini baholash – bu tegishli kesimning aniq
chastotalar uchun amplituda-chastotali xususiyatining (AChX) moyilligi
hisoblanadi. Filtr kaskadlari qancha ko‘p bo‘lsa, AChX ning pasayishi tezroq
bo‘ladi. Kaskadlar sonining ko‘payishi bilan impuls xususiyati qiymatlari mutanosib
ravishda ko‘payadi, ammo bu raqam doimiy, cheklangan bo‘lib qoladi. Shuning
uchun bu turdagi filtr chekli impuls xususiyatli (FIR -
finite impulse response) filtrlar
deb ataladi [10, 11]. Ular musiqa, video ma’lumotlarini qayta ishlashda keng
qo‘llaniladi, ularning faza-chastotali xususiyatlari qat’iy ravishda chiziqli
hisoblanadi.
Cheksiz impuls xususiyatli (IIR - infinite impulse response) filtrlari oddiyroq
filtrlarga asoslangan to‘g‘ri va teskari aloqali kaskadga ega bo‘lgan yanada
murakkab qurilmadir.


47
Shuningdek, filtr apparati tomonidan amalga oshiriladigan asosiy hisoblash


funksiyasi – bu yig‘ish asosida ko‘paytirish operatsiyalari (MAC - Multiply–
Accumulate operatsiyalari) ketma-ketligidan tashkil topadi.
Raqamli filtrlarning afzalliklari shundaki, ular dasturlashtiriladigan
qurilmalar bo‘lib, ularning asosiy xususiyatlari (uzilish chastotasi, so‘nish tezligi,
amplituda-chastotali xususiyati) kerakli miqdordagi koeffitsiyentlarni kiritish orqali
dasturiy ravishda o‘zgartirilishi mumkin.
Raqamli filtrlarda bir nechta asosiy xatolik manbalari mavjud [4, 6].
1. Signallarni kvantlash. ARO‘ kvantlash xatolikni keltirib chiqaradi.
2. Koeffitsiyentlarni kvantlash (odatda koeffitsiyentlar 16 yoki 32 razryadli
ega bo‘ladi).
3. Filtrning cheklangan razryadi tufayli ko‘paytirish amalini bajarishda
yaxlitlash.
4. Ko‘paytirish amallari mavjudligi sababli hisoblash paytida razryad
katakchasining to‘lib qolishi.
5. Filtr yoki protsessorning so‘z uzunligining cheklangan razryadi.

Download 450.29 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   103




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling