Topshiriq. №92. Maqsad; “So’z labirinti” metodikasi yordamida tafakkur jarayonlarini labil-rigidligini aniqlash

Inshodagi 100ta so‘zlar№
Rigidlik darajasi
Katta Qaytarilishi	O‘rta miqdori	Kichik	Labillik
1-chi 100 so‘z	10 va yuqori	8-9	4-7	0-3
2-chi 100 so‘z	12 va yuqori	10-11	7-9	0-6
3-chi 100 so‘z	14 va yuqori	12-13	9-11	0-8

Analiz jarayonida rigidlik sabablarini aniqlash maqsadga muvofiqdir. Bunday sabablar o‘rtasida: nutqni sustligi, tajribalanayotgan shaxsni ahvoli yaxshi emasligi, saviyasiz intellekt va hokazolar bo‘lishi mumkin.

Labial nutqi shaxslar ko‘pincha umumiy gumanitar qobiliyatlar va lingvistik asoslarga ega bo‘ladilar. Odatda ular adabiyot va tilshunoslikga qiziqishadi. Bu maqsadlar uchun sinonimlar lug‘ati yordamida ishlash mumkin bo‘lib, insho va so‘zga chiqqanlarida qaytarilayotgan so‘zlarni sinonimlar bilan o‘zgartirishlari mumkin. Shu usul orqali og‘zaki nutqni ham o‘stirish mumkin. Buni qo‘llashda magnitofon yozmalardan foydalanish mumkin.


TOPSHIRIQ. № 111.
Dj.Millerning jumlalarni tuzish va tushunishni o’rganishga oid metodikasi
Mo’jizali sonlar +7 yoki -2. Qobiliyatlarimiz ma’lumotlarini qayta ishlashning bir qancha meyorlari haqida.
Jorj A. Miller 1920-yil 3-fevralda tug'ilgan. 1944-yilda Garvard universitetini tamomlagan. U Milliy Fanlar Akademiyasining a'zosi. Hozirda Prinston universitetida ishlaydi. Kognitiv psixologiya, psixologiya tillari va psixollingvistika ilmiy tadqiqotlarning asosiy yo'nalishlari hisoblanadi.
Tarkibi: rejalar va xatti-harakatlar tarkibi (E. Galanter va K.Pribram bilan), 1960 y. (Rejalashtirish va xatti-harakatlar tarkibi M., 1965); Lanquage va perception (Jahnston-Laird nashrida) Kembridj, 1976.
Hamma joyda meni hayratga soladigan bitta belgi bor. Etti yil mobaynida, bu raqam meni to'satdan kuzatib turadi, men doimo shaxsiy ishlarimda ularni uchrataman, ular eng mashhur jurnalimning sahifalarida mening oldimda turadi. Bu raqam ko'plab ko’rinishlarga ega, ba'zan u biroz kattaroq, ba'zan esa odatdagidan ancha kichikroq, lekin buni hech qachon o'zgartirib bo’lmaydi. Bu raqam meni qoqintiradigan qaysarlik, oddiy tasodifdan ko'ra ko'proq narsa bilan izohlanadi. Ba'zida bu erda ataylab qilingandek tuyuladi, bularning barchasi ma'lum bir muntazamlik asosida amalga oshiriladi. Yoki, bu raqamda, albatta, g'ayritabiiy bir narsa bormi, yoki men kuzatuv irodamni qiynayapman.
Men o’z hikoyamni siz tekshirib ko’rgan ba'zi tajribalarni tasvirlab berishdan boshlayman, bunda odamlar sonlar qanday aniqlikda parametr qiymatini anglatishini ko'rishi mumkin. An'anaviy psixologiya tilida bu tajribalar mutlaq baholash bo'yicha eksperimentlar deb atalishi kerak. Biroq, tarixiy tasodiflar tufayli ularga boshqa nom berildi va endi ularni odamlarning ma'lumotlarini etkazib berish qobiliyatini aniqlash uchun tajribalar deb ataymiz. Ushbu tajribalar hech qachon o'rnatilmagani uchun axborot nazariyasi psixologik sohada ko'rinmadi va tajriba natijalarini tahlil qilish uchun axborot nazariyasi tushunchalari jalb qilinganligi sababli, men ushbu mavzuni muhokama qilishdan oldin, bu nazariyaga oid bir nechta mulohazalarni aytishga majbur bo'laman.