Topshiriqlar rejasi: Kompyuterning asosiy qurilmalari bilan tanishish

Topshiriqlar rejasi: 
1. Ona plata bilan tanishish.
2. Ona plataning turlari.
3. Ona plataning imkoniyatlari.  
4. Ona plataning tuzilishini o’rganish.
Tizim platasi haqidagi umumiy xulosa shundayki, u barcha qurilmalarni bir-biriga ixcham va 
qulay tarzda ulab beradi. U misoli uyning poydevoriga o’xshaydi. G’isht yoki bloklar, plitalar 
shundayligicha yerning ustiga terib ketaverilmaydi-ku. Xuddi shu singari, tizim platasiga kerakli 
qurilmalar o’rnatilib, kompyuter hosil qilinadi. Shuning uchun ham uni «asos (bosh)» plata deb 
ham 
ataydilar.
Ona plata turlaridan biri 
Tizimli plata (Ona plata) tarkibiy qismlari 

---

Ona plataning ko’rinishi 
ONA PLATAGA YANGI XARITANI (QO’SHIMCHA QURILMALARNI) O’RNATISH
Topshiriqlar rejasi:
1. Ona plata tizimli blokning asosiy qurilmasi.
2. Ona plataga yangi xaritani o’rnatish.
3. Ona plataga o’rnatilgan yangi xaritaning vazifasi.
4. Ona plata bu– maxsus materiallardan yasalgan plastinada joylashgan mikro - 
sxemalardan iborat bo’lib, ular o’zaro bog’lovchi elektr tok uzatuvchi yo’llar bilan 
bog’langan. Tizimli plata EHM ning eng muhim elementlarini jamlaydi bular:
5.  
6. 
7. Markaziy prosessor (mikroprotsessor). Kompyuterning eng muxim qismini markaziy 
protsessor, (ya’ni protsessor va boshqaruv qurilmasi) tashkil etadi. Dastur yordamida 
berilgan ma’lumotlarni o’zgartiradigan, hamma hisoblash jarayonlarini boshqaradigan 
hamda hisoblash ishlariga tegishli moslamalarning o’zaro aloqasini o’rnatadigan qurilma 
— protsessor deb ataladi. Arifmetik va mantiqiy amallarni bajarish, xotiraga murojaat 
qilish, dasturdagi ko’rsatmalarning berilgan ketma-ketlikda bajarilishini boshqarish va 
boshqa amallar protsessor zimmasidadir. Bir so’z bilan aytganda, protsessor 
kompyuterning barcha ishini boshqaradi va barcha ko’rsatmalarini bajaradi.
IBM rusumli kompyuterlarda protsessor sifatida odatda Intel firmasi yoki o’nga muvofik boshqa 
firmalarning mikroprotsessorlari o’rnatiladi. Kompyuterlar mikroprotsessor turlari bilan 
farqlanadi. Mikroprotsessorlarning Intel 8088, 80284, 80386SX, 80386, 80486 kabi turlari 
ma’lum. 

---