Toshkent arxitektura qurilish instituti muhandislik qurilish infrastrukturasi fakulteti

G’isht va devor panellar. Qurilishni industirallash maqsadida ishlab chiqariladi. Panillar garizantal xolatda xar bir g’isht uchun avvaldan tayyorlangan yechaykalarga sementli qorishma bilan teriladi va g’isht oralari qorishma bilan to’ldirladi. Panil qalinligi 80, 140, 180 va 280 mm bo’ladi.
Keramik toshlardan bir qatlamli panellar tayyorlanadi. Ikki va uch qatlamli panellar g’isht va issiqlik izalatsiyalari qatlamidan (100 mm qalinlikda) iborat bo’ladi. Panelni yuklash, tushirish va mantajni ko’zlab po’lat armatura karkazi bilan ko’chaytiriladi. Panellarni zavodda tashqi va ichki tomondan pardozlash imkoniyati bor.
Pardoz g’isht va toshlar binolarni bezashda tashqi yuk ko’tarish maqsadida oddiy g’isht bilan qo’shib teriladi. Pardoz g’isht va toshlar oddiylaridan rangining tozaligi bilan farqlanadi va standart ulchamda ishlab chiqariladi. Ularning rangi to’qqizildan to och sariq ranggacha bo’ladi. Pardoz g’isht va toshlar to’liq va kovakli, xar xil faktura yuzali bo’lishi mumkin. Fakturali g’ishtva toshlar yuzasini angoblash, glazurlash, rangli menirallarni sepish usulida olinadi. G’isht va toshlarni pishirishdan avval maxsus metal moslamalar vositasida tirnabrelifli yuza xosil qilish mumkin.
Pardoz g’isht va toshlar fasadining tashqi qatoriga, vestibyo’llar, yo’laklar va boshqa xonalarning ichki devorlariga terish uchun ishlatiladi. Binolarni bunday usulda pardozlash mexnat sarfini kamaytiradi va iqtisodiy tomondan tejamli bo’ladi.

1.2 Ishlab chiqarish usulini tanlash va asoslash

Keramik buyumlar ishlab chiqarish energiya tejamkor texnologiyalari
Keramik buyumlar xom ashyo turi, shakli, xossalari va texnologik tizim mukammalligidan qat'iy nazar ishlab chiqarish quyidagi asosiy jarayonlardan iborat: xom ashyoni qazib olish, xom ashyo massasini tayyorlash, buyumlaini qoliplash, ulami quritish, pishirish va sovutish.
Giltuproqni (gilni) xom ashyo kareridan ekskavatorlar yordamida ochiq usulda qazib olinadi va temir yoi, avtomobil yoki boshqa transportda keramik buyumlar zavodiga tashiladi. Xom ashyoni qazib olishda karer gil zaxirasi, qalinligi, joylasliish xarakteri aniqlanadi va 1- 2 yil awal yuzasi o'simliklar, keraksiz jinslardan tozalanadi. [4]
Xom ashyo massasini tayyorlash. Tabiiy holdagi qazib olingan gil keramik buyumlar ishlab chiqarish uchun yaroqsiz bo'ladi. Buyum tayyorlash uchun gilning tabiiy tuzilishini buzish, undan zararli aralashmalarni chiqarib tashlash, yirik aralashmalarni kukunlash, gilni kukunlash va qo'shimchalar qo'shish, barcha komponentlarni quyma massa hosil bo'lguncha maxsus mashinalarda (gilni ezg'ilovchi tegirmon, parrakli aralashtirgich va sh.k.) aralashtirish kerak. Xom ashyo massasi buyum turi, xom ashyo turiga ko'ra plastik, yarim quruq, bikr, quruq, va ho'l (shliker) usullarda tayyorlanadi.
Plastik usulda xomashyo komponintlari tabiiy namlikda yoki qo’ritilgan bo’lsa, 18-28% namlikkacha suv arlashtirilib tayyorlanadi. Plastik usulda olingan xomashyo massasidan g’isht, keramik tosh, cherepissa, quvur va boshqa buyumlar tayyorlanadi.