Тошкент давлат аграр университети томорқа сабзавотчилиги

 БОШЛИ КАРАМНИНГ ҚАНДАЙ ТУРЛАРИ МАВЖУД?
ОҚ БОШЛИ
ЭРТАГИ 
ЎРТАГИ 
КЕЧКИ 
САВОЙ КАРАМИ ҚИЗИЛ БОШЛИ ПЕКИН КАРАМИ
ЎСИМЛИК ТЎҒРИСИДА МАЪЛУМОТ
Узлуксиз ҳосил олиш учун 1-2 ҳафта оралиқ билан оз-оздан уруғ сепинг
Уруғ сепилгандан майсалар униб чиққунча 
бўлган вақт
7–12 кун
1 гр да ўртача уруғлар сони
285 та
1 та ўсимликнинг ўртача ҳосили
350 гр-1,5 кг
Уруғ унувчанлигининг сақланиш даври
4 йил
Уруғ сепилгандан ҳосилни йиғиб олишгача 
бўлган вақт
12–15 ҳафта (эртапишар навлар)
15–20 ҳафта (ўртапишар навлар)
20–25 ҳафта (кечпишар навлар)
8–10 ҳафта (пекин карами)
Ўсимликнинг ўзига хос хусусиятлари
Етиштириш осон, агротехник тадбирларга 
риоя қилган ҳолда муваффақиятли ҳосил 
етиштириш мумкин.

---

Cабзавотлар ва уларни етиштириш
41
ҚАНДАЙ ТУПРОҚЛАРГА ЭККАН МАЪҚУЛ?
• Бошли карам зич тупроқни талаб этади, шу боис ерни экишдан камида 2-3 ой 
олдин шудгорлаб қўйиш керак. Тупроқда гумус миқдори юқори бўлиши лозим, 
аммо уни экишга жуда яқин вақтда солишга умуман рухсат этилмайди, шу боис 
чириндини кузги шудгор ёки ўтмишдош экин остига солиш мақсадга мувофиқ-
дир.
• Доимий жойга экиш учун қуёшли ерларни танлаш лозим, бошқа экинлардан 
бўшаган ерларга ҳам экиш мумкин (аммо карамдошлар ўрнига эмас!). Майдон 
кузда шудгорлаб қўйилади, ориқ ерларга боғ компости ёки чириган гўнг солина-
ди.
• Кўчатларни ўтқазишдан бир ҳафта олдин комплекс ўғитлар солинади, эртаги 
навлар шамолдан ҳимояланиши лозим, уларга экиш олдидан ўғит берилмайди. 
Экиш олдидан ҳайдалмайди, балки борона билан енгил юмшатилиб, чиқинди-
лар тозалаб ташланади ва эгат очилади.
УРУҒНИ СЕПИШ ВА КЎЧАТЛАРНИ ЎТҚАЗИШ
ҚАНДАЙ АМАЛГА ОШИРИЛАДИ
• Кўчатлар бақувват бўлиб ўсиши учун улар орасида тахминан 8 см қолдирилиб 
ягана қилинади.
• Кўчатлар доимий ерга 5-6 чинбарг ҳосил қилганда ўтқазилади. Экишдан бир 
кун олдин кўчатлар суғорилади. Кўчатларнинг илдизлари касалликларга қарши 
пестицидларга ботириб олиниши юқори натижа беради. Экилган кўчатлар илди-
зининг атрофи яхшилаб зичланади ва мўл суғорилади.
• Ихчам ўсувчи навлар қаторда 30–35 см оралиқда экилади, кучли ўсувчи кечки 
навларда бу кўрсаткич 40–45 см. Қатор оралиғи мос ҳолда 60–70, 90 см.