Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti a. A. Temirov dividendlar va

AF=(Cof foyda-imtiyozli aksiyalar bo‘yicha dividendlar)/ 
Muomaladagi oddiy aksiyalar 
Davlat ulushiga ega bo‘lgan aksiyadorlik jamiyatlari O‘zbekiston 
Respublikasi Davlat budjetiga va davlat maqsadli jamg‘armalariga 
barcha soliqlar hamda boshqa majburiy to‘lovlar to‘langandan, 
shuningdek, sof foydasidan O‘zbekiston Respublikasi Davlat budjetiga 
va muassisga ajratmalardan keyin davlat korxonasida qoladigan sof 
foyda korxona ixtiyorida qoladi va undan muassisning qaroriga binoan 
foydalaniladi. 
Davlat ulushiga ega bo‘lgan aksiyadorlik jamiyatlari o‘z ixtiyorida 
qoladigan sof foyda hisobiga korxona ustavida nazarda tutilgan 
tartibda va muassis tomonidan tasdiqlanadigan miqdorlarda zaxira 
fondi va boshqa fondlarni tashkil etishi mumkin.
Davlat korxonalarining o‘z mulkidan dividend olish huquqi 
mavjud. Soliqlardan tashqari foydaning bir qismi dividend sifatida 
davlat budjetiga o‘tadi. O‘zbekiston Respublikasida 2019-yil fevraldan 

---

111 
boshlab sof foydadan budjetga ajratiladigan o‘tkazmalar uchun bir xil 
30 foiz miqdor belgilandi
60
. Mazkur ajratmalar quyidagicha 
taqsimlanadi: 
– ustav kapitalida 50 foiz va undan ortiq bo‘lgan davlat ulushi 
mavjud korxonalari uchun dividend sof foydadan 30% miqdorda 
belgilandi; 
– ustav kapitalida 50 foizdan kam bo‘lgan davlat ulushi mavjud 
korxonalari uchun dividend miqdori umumbelgilangan tartib bo‘yicha 
amalga oshiriladi. 
4. Dividendlar bo‘yicha soliq hisoboti 
Dividendlar va foizlar hisob-kitobi yuridik shaxslardan olinadigan 
foyda solig‘i bo‘yicha hisobot tarkibiga kiradi. Ularni to‘layotgan soliq 
agenti u qo‘llayotgan soliq solish tizimidan qat’i nazar uni barcha 
shunday daromad oluvchilar – jismoniy va yuridik shaxslar bo‘yicha 
taqdim etadilar. 
Soliq agentlari dividendlar va foizlardan olinadigan soliq summasi 
bo‘yicha soliq hisobotini o‘zining soliq hisobiga olingan joyidagi soliq 
organiga dividendlar va foizlar hisoblangan oydan keyingi oyning 20 – 
kunidan kechiktirmay taqdim etadilar. Masalan, 2020-yil aprel oyida 
hisoblangan 
divedendlar 
bo‘yicha 
hisob-kitobni 
20-maydan 
kechiktirmay topshirish lozim.
Dividendlar va foizlar tarzida to‘lanadigan daromadlardan 
olinadigan soliq hisob-kitobi shakli my.soliq.uz portalida foyda solig‘i 
bo‘yicha elektron soliq hisobotlari tarkibida joylashgan, shakl kodi - 
10202_4
61
. Mazkur hisobot shakli quyidagilardan iborat: 
– soliq agentlari tomonidan to‘lov manbaida ushlab qolinadigan 
dividendlar va foizlar tarzida to‘lanadigan daromadlardan olinadigan 
soliq hisob-kitobi; 
– soliq agenti tomonidan yuridik shaxslarga to‘langan dividend va 
foizlar tarzidagi daromad summalaridan ushlab qolingan soliqlar 
to‘g‘risida ma’lumot; 
60
O‘zbekiston Respublikasi Soliq Kodeksi. –Т.: 2019 у.
61
www.mysoliq.uz 

---

112 
– soliq agenti tomonidan jismoniy shaxslarga to‘langan dividend 
va foizlar tarzidagi daromad summalaridan ushlab qolingan soliqlar 
to‘g‘risida ma’lumot; 
– soliq agenti tomonidan to‘lov manbaida soliq summasi ushlab 
qolingan dividendlar to‘g‘risida ma’lumot. 
Hisobotni yil boshidan boshlab o‘sib boruvchi yakun bilan so‘mda 
to‘ldiriladi. Faqat ko‘k rangdagi kataklarni (satrlarni) to‘ldirish zarur, 
sariq rangdagilari – avtomatik tarzda to‘ldiriladi. Quyidagi jadvalda 
soliq agentlari tomonidan to‘lov manbaida ushlab qolinadigan 
dividendlar va foizlar bo‘yicha hisobot keltirilgan.
Hisob-kitob shakli my.soliq.uz portalida foyda solig‘i bo‘yicha 
elektron soliq hisobotlari tarkibida joylashgan va uning namunasi 
quyidagicha keltirilgan.