Túsindiriw xatí

VARIANT

Inisi Shaniyaz kirip keldi.
– Ájaǵa, seni atam shaqırıp atır.
– Házir baraman, – dep Ájiniyaz shapanın iynine jelbegey salıp, úlken úyge kirip bardı.
Qosıbay tórde kitap ashıp otır eken. Nurjamal qazan oshaq jaqta qap jamap otır. Sálem berip kirgen balasınıń kelbetine jalt qaradı. Ákesiniń kóziniń nurı salqın. Sheshesi de uwayımlı kisiniń pishiminde. Kewilsiz aldındaǵı xızmetin de ıqlassız islep otır. Ájiniyaz oń japsarǵa barıp otırdı.
Qosıbay balasınıń qas-qabaǵınan, ajarınan álleqanday bir nárseniń sezigin tapqısı kelip, sınshıl kózlerin qadap otır.
– Balam, ótken aqsham qayda boldıń? Tań atqanda kelip jattıń ǵoy...
– Qıdırdıq aǵa, biymezgil qayttım.
– Amanlıq qıdırıspa ma edi?
Tap usı jerde Ájiniyaz ushın Nurjamal bolısa ketti. Baǵanadan beri Qosıbaydıń erjetken balasına bergen sorawın jónsiz kórip otırǵan ol, Ájiniyaz aǵasına qattı sóz aytıp salama dep qáweterlenip otır edi. (123 sóz)
TAPSÍRMALAR:
1. Berilgen úzindi kimniń dóretpesinen alınǵan? Shıǵarmanıń teması hám ideyasın anıqlań. (20 ball)
2. Shıǵarmanıń bas qaharmanı biymezgil qay jerge, ne maqsette barǵan edi? (20 ball)
3. Shıǵarma janrına tán ózgesheliklerdi jazıń. (10 ball)
4. Qosıbay hám Ájiniyazdıń óz ara dialogında qaysı kómekshi sózler qollanılǵanlıǵın jazıń. (10 ball)
5. Teksttegi astı sızılǵan gápti sóz dizbeklerine ajıratıń hám olardıń sóz dizbeginiń qaysı túrine kiretuǵınlıǵın belgileń. (20 ball)
6. Shaniyaz benen Ájiniyazdıń dialogındaǵı tuwra gáp hám avtor gáplerin ózlestirilgen gápke aylandırıń. (10 ball)
6. Teksttegi “– Balam, ótken aqsham qayda boldıń? Tań atqanda kelip jattıń ǵoy...” gápindegi irkilis belgileriniń qoyılıw sebeplerin túsindiriń. (10 ball)

2. VARIANT

Jurın: – Búgin sınalatuǵın kúnimiz.
Ínjıqbay: – (Shorshınıp) – Ne deydi. Bolar ma qarap túnimiz!
Jurın: – Ne boları boldı. Mende ayaw joq. Qanjarın kórsetip, abay etip qoyǵanday.
– Endi kim tayǵaqlıq etse:
Qadalar tap tánge uwlı oq,
Házir pirler kelip tur,
Oǵan hámme sıyınayıq,
Bir alladan párman tilep,
Baxtımızdı sorayıq.
Siz házir dárwaza giltin ákeliń
Olardı izzetlep esik ashayıq.