Türkmen d I l I n I ň DÜŞÜndirişLI

POSALAK [posolok], syp. Etli-ganly, näzik, 
akja, gelşikli (çaga hakynda). Ak posalak oglanjyk. 
POSLAMA [poslomo], iş ady. Poslamak 
ýagdaýy. 
POSLAMAK [poslomok], işl. Ýüzüni pos 
basmak, pos bilen örtülmek. Bu demir poslapdyr. 
POSLAMAKLYK [poslomokluk], iş ady. 
Poslamak ýagdaýy. 
POSLAŞMAK [posloşmok], işl. Birnäçe demir 
bölegi we demirden ýasalan zatlar poslamak. 
Poslaşyp ýatan demirler ony görende, edil Dawut 
pygamberi gören ýalydy (N. Pomma). 
POSLATMAK [poslotmok], işl. Poslamak 
derejesine ýetirmek, poslamagyna ýol bermek. Piliňi 
hara saklap, gaty posladypsyň. 
POSLAÝYŞ [posloýuş], iş ady. Poslamak 
ýagdaýy. 
POSLULYK [posluluk], at Posy barlyk, posly 
bolmaklyk. 
POSLY, syp. Ýüzüni pos basan, ýüzi pos bilen 
örtülen. Ýerde ýatan ...posly demirlere gözüni 
gezdirmäge başlady (A. Durdyýew). 
POSSUK, at. 1. Aldyrylmadyk hamyrdan 
sozulyp, ýagda bişirilýän tegelek görnüşli iýmit, 
byzmyk. Ýoldaşy: – Ejeň possuk bişirip berer weli, 
sen oňa: 

Eje, şunuň ýanynda üç bajym hem bolan 
bolsady, onda gaty gowy bolardy diý!

– diýipdir 
(

Türkmen halk ertekileri

). 

Possuk ýaly ýumşak, myssyk. 

---

208 
POSSUN, at. Goýun dersinden ýüň tarapy içine 
edilip tikilýän daşky eşik, içmek. Ýalaňajy ursaň, 
possunly gorkar (Nakyl). 
POSSUNÇY, 
at. 
Possun 
tikmek 
bilen 
meşgullanýan adam, içmek ussasy, içmekçi. 
POSSUNLYK [possunluk], syp. Possun etmek 
üçin niýetlenen. Bir possunlyk deri. 
POSSUZ, syp. Ýüzüni pos basmadyk, ýüzi pos 
bilen örtülmedik, poslamadyk.
POŞŞUBAŞY [po:şşuvaşy], at, taryh. 1917-nji 
ýyldan öň türkmenlerde atly goşunyň başlygy. 
POŞŞUÇYLYK [po:şşuçuluk], at, taryh, ser. 
Poşşulyk. 
POŞŞULYK [po:şşuluk], at, taryh. Poşşy bolup 
gulluk etmeklik, poşşynyň ýagdaýy. 
POŞŞY [po:şşy], at, taryh. 1917-nji ýyldan öň 
türkmenlerde atly goşunda gulluk eden jigit, esger. 
Pökgen poşşy bolup köp ýyl gulluk etdi (A. 
Gowşudow).
POTRAT [poturot], at. Borçnama boýunça 
kesgitli töleg bilen ýerine ýetirilýän iş. 
POTRATÇY [poturotçy], at. Potratyna iş alyp 
işleýän ýa-da bir işi belli bir haka gepleşip, ýerine 
ýetirýän adam. 
POTRATÇYLYK [poturotçuluk], at. Potratyna iş 
alyp işlemeklik. 
POWEST [po:vest], at. Kyssa bilen ýazylan 
edebi eseriň bir görnüşi. Powest ýazmak üçin, 
elbetde, ýazyjynyň belli derejede durmuş tejribesi, 
ýazyjylyk endigi bolmaly (N. Pomma). 
POZZAM [pozzom], at. Telpek we ş.m. depilip, 
urlup oýnalýan oýun we şol oýnuň ady. Men bular 
bilen pozzam oýnajak däl ahyry (

Görogly

). 

Pozzam telpek gyýkyndyk deriden tikilen
gurnama telpek. Birden öýüň ýeňsesinden pozzam 
telpek, 
mele 
göz, 
gap-gara 
adam 
gelip, 
Alymuhammede salam berdi (B. Soltannyýazow). 
PÖK, s.ş.aňl.söz. Ýumşak ýere gatyrak zat batly 
urlanda çykýan ses.  
PÖKGERILMEK [pökgörülmök], işl. Pökgerilip 
durmak, çişip durmak. 
PÖKGERIŞMEK 
[pökgörüşmök] 
işl. 
Pökgerilişip durmak, çişişip durmak. 
PÖKGERME [pökgörmö], iş ady. Pökgermek 
ýagdaýy. 
PÖKGERMEK [pökgörmök], işl. 1. Näsaglyk 
zerarly ýellenip çişmek, çişip gübermek, ýellenmek. 
Onuň gabaklary pökgerip, ýüzi ýellenip durdy 
(

Edebiýat we sungat

). 2. Bir zadyň içi başga 
zatdan dolmak (ýel, iýilýän we ş.m. zatlar bilen). 
Çaganyň garynjygy pökgerip dur. 3. Garny 
ýognamak, garyn salmak. 4. göç.m. Çişip ölmek, 
ýogalmak. Göjele iýen it ýaly birden pökgeräýmesem-
de biri! (N. Pomma).
PÖKGERMEKLIK [pökgörmöklük], iş ady. 
Pökgermek ýagdaýy. 
PÖKGERTDIRMEK [pökgörtdürmök], işl., ser. 
Pökgertmek. 
PÖKGERTMEK [pökgörtmök], işl. 1. Çiş emele 
getirtmek, çişirmek. Ary çakan ýerini pökgertdi. 2. 
Gübertmek, pökgi etmek. 3. göç.m. Ýaşaýyşdan 
mahrum etmek, öldürmek. – Edil genderewden doýan 
mal ýaly pökgerdäýýär – diýdi (N. Pomma). 
PÖKGI [pökgü] I, at.  Çagalar oýnar ýaly ýa-da 
ýörite sport oýunlarynda oýnamak üçin içine ýel 
berlen we zyňlanda, depilende, böküp-böküp gidýän 
şar görnüşli, rezinden edilýän top. 
PÖKGI [pökgü] II, syp. 1. Güberip duran, çişen, 
güberçek. 2. Çişik, ýogyn, semiz. Pökgi adam. 
PÖKGÜLDEMEK [pokgüllömök], işl. Pök-pök 
etmek, pökgüldili ses döremek. 
PÖKGÜLDEŞMEK [pökgüllöşmök], işl. Pök-
pök edişmek, pökgüldili ses emele getirişmek, 
pökgüldeşip seslenişmek. 
PÖKGÜLDETMEK [pökgüllötmök], işl. Pök-
pök etdirmek, pökgüldili ses emele getirmek, 
döretmek.