Türkmen d I l I n I ň DÜŞÜndirişLI

TENTEKLIK, at. Tentek bolmaklyk, tentek 
häsiýetlilik. Tenteklik edip okuwdan galma! 
TENTIREKLEMEK, 
işl., 
gepl.d., 
ser. 
Entireklemek. 1. Garry serhoş ýaly bolup, 
tentirekläp, öýüne ugrapdyr (Halk ertekisinden). 
TEŇ, syp. Agyr, kyn (hal, mydar, durmuş we ş.m. 
hakynda). Sözlemesem, gaýta işim teň bolur (Mätäji). 
TEŇLIK, at. Haly teň bolmaklyk. Halymyň bu 
teňligin, egsilmez dükança aýt (Magtymguly). 
TEŇŇE I, at, 1. kön.s. Ownuk kümüş pul. Ol
işläp-işläp ahyry bäş ýüz teňňe gazanypdyr 
(

Türkmen halk ertekileri

). Birniçe adam bar, ýygar 
teňňäni, Özüne taý görmän, gezer öňňäni 
(Magtymguly). 2. Milli manadyň ýüzden bir bölegine 
deň bolýan ownuk pul, köpük. 
TEŇŇE II, at. Balygyň we ş.m. käbir jandarlaryň 
apbasy görnüşli beden örtügi, ýuka gabygy. Ol 
balygyň teňňelerini pyçak bilen gyrdap arassalady. 
TEŇŇEBALYK [teňňeva:lyk], at. Balygyň bir 
görnüşi, kepir. Ol suwdan bir teňňebalyk tutupdyr. 
TEORETIK [teýore:tik], at. Teoriýanyň 
meseleleri bilen meşgullanýan alym.
TEORETIKI [teýore:tiki], syp. Teoriýa 
esaslanýan, teoriýa degişli. Teoretiki ylmy barlaglar. 
TEORIÝA [teýo:riýa], at. Praktiki tejribäni 
jemleýän we tebigatyň, jemgyýetiň, pikirlenişiň 
kanunalaýyklyklaryny şöhlelendirýän taglymat, 
ylmy ýörelgeleriň, ideýalaryň sistemasy (çylşyrymly 
ulgamy). 
TEPBET, at.Howurly gurak semal, epgek.  

Tepbedini okamak ýok etmek, gümüni 
çekmek, öldürmek. 
TEPERRIK, at. Köplenç, dini adamlaryň 
zadyndan ýetýän paý, bölek, dadymlyk. Allan-allan 
etdigim, Alladan diledigim, Eýäm beren teperrik, 
Seni allaladygym (Hüwdi). 
TER, syp. Ýaş, täze, myssyk däl, täzeligini 
ýitirmedik, solmadyk, süllermedik (ösümlik, miwe 
we ş.m. hakynda). Gün düşmedik ter öleňli, Çeşmeli 
çaýlar 
görüner 
(Magtymguly). 
Öpsem 
ki 
ýaňagyndan, Ter alma, enardyr diýip (Mollanepes).