Tvich va diqt ma'ruza lotin

Karbonat-angidrid muxitida avtomat va yarimavtomatli qoplash. 
Karbonat angidrid muxitida qoplash bir qator muxim afzalliklarga ega. Ulardan 
asosiysi flyus ostida avtomatli payvandlashga nisbatan yuqori unumdorligi (18-20 sm 
gG`min) va qoplashning yuqori koeffitsientliligi.
Ushbu usul bir qator texnologik afzalliklarga ega:


qoplash jarayonini kuzatib, tekshirish mumkinligi;


jarayonni tuxtatmasdan bir necha qator valiklarni qoplash mumkinligi;


kichik diametrdagi detallarga qo’llash mumkinligi;


yupqa qatlam (0,8-1,0 mm) qoplash mumkinligi. 

---

87
Kamchiliklariga quyidagilar kiradi:


katod elementlarning quyib, bug’lanib ketishi;


erigan metall vannasida vodorod va azot bo’lganligi tufayli chokda
kovaklar xosil bo’lishi;


elektrod materialning ko’p qismi (10-15 % gacha) sachrab ketishi;


yuqori qattiqlikka ega bo’lgan qatlamni faqat yuqori legirlangan sim yoki 
kukunli sim va, keyinchalik, termik ishlov berish bilan olish mumkinligi.
Tebranma yoy yordamida qoplash. 
Tebranma yoy yordamida qoplash usuli ta'mirlash korxonalarida quyidagi 
afzalliklari tufayli keng kullanilmoqda:


arzon elektrod materiallar va oddiy uskunalar qo’llaniladi;


unumdorligi ancha yuqori (30-40 smG`min );


qoplangan qatlam asosiy metall bilan yaxshi birikadi (50-54 kg/mm ): 


qoplash jarayonida detal deyarli kizimaydi, chunki suv bilan uzluksiz 
sovitilib turiladi;


detal deyarli deformatsiyalanmaydi.
Yuqorida ko’rsatilgan afzalliklar bilan birga ancha kamchiliklari ham mavjud:


katta ichki kuchlanishlar sodir bo’lishi tufayli qoplangan qatlamda darzlar 
xosil bo’lishi ;


legirlovchi elementlarning quyib, bug’lanib ketishi (legirlovchi
elementlarning 30-40 % igacha );


qoplangan qatlamda ko’p miqdorda kovaklar va Bo’shliklar xosil bo’lishi;


qoplangan qatlam qattiqligi etarli darajada emasligi (o’rtacha qattiqligi 45-
48 NRC dan oshmaydi) va teng taksimlanmagan «dogsimon»ligi;


detalning charchashga mustahkamligining keskin pasayishi (60% gacha);


detalning ko’p miqdorda sachrab ketishi (elektrod material 20%gacha);


0,8-1,0 
yupqa 
qatlamni 
qoplashda 
jarayonning 
borish 
tekisligi
yomonlashadi;


har xil diametrli detallarni qoplashda jarayon rejimlarini tanlash qiyinligi; 

---

88