U. R. Xamdamov, dj. B. Sultanov, S. S. Parsiyev, U. M. Abdullayev

Mijoz 
Mijoz 
Server 
Mijoz 
Mijoz 
Tarmoq 

---

29 
1.4- rasm.Mijoz-server tizimi tuzilishi 
 
Mijoz-server kompyuter tizimlaridagi serverlarning turlari 
Taqsimlangan tizimlarning mijoz-server arxitekturasi juda keng 
tarqalgan va operatsion tizimlar bilan qo‘llanadi. Shuning uchun 
zamonaviy taqsimlangan tizimlar qanday serverlar turlari va 
funksiyalarini tashkil etishini bilish juda muhim. 
Fayl-server (file server) – kompyuter va dasturiy ta’minot 
bo‘lib, u kompyuter-serverning disklarida joylashgan fayllar tizimlari 
to‘plamiga, lokal tarmoqning (LAN) boshqa kompyuterlariga 
ulanishni taqdim etadi. Misol uchun, UNIX (Linux, FreeBSD, Solaris 
va boshqalar) turdagi OT uchun SAMBA (SMB – Server Message 
Block) serverlar dasturiy ta’minoti lokal tarmoqning Windows-
kompyuterlaridan UNIX-mashinalarning fayllar tizimlariga ulanishni 
ta’minlaydi. Samba shuningdek, Macintosh/MacOS platformasi uchun 
ham amalga oshirilgan. 
Ilovalar serveri (application server) – kompyuter va dasturiy 
ta’minot bo‘lib, hisoblash resurslari (xotira va protsessor) va lokal 
tarmoqning boshqa kompyuterlaridan ilovalarning ma’lum sinflarini 
olisdan ishga tushirish uchun zarur muhitni taqdim etadi. Misollar 
Java Enterprise Editionda (JEE) ishlaydigan ma’lum ilovalar 
serverlaridan eng yaxshilari WebSphere (IBM), WebLogic (BEA) 
ilovalar serverlari hisoblanadi. 
Ma’lumotlar ombori serveri (database server) – kompyuter 
va dasturiy ta’minot bo‘lib, kompyuter-serverda joylashgan 
ma’lumotlar omboriga tarmoqning boshqa kompyuterlariga ulanishni 
taqdim etadi. Misol, Microsoft SQL Server ma’lumotlar omboriga 
ulanish uchun serverlar dasturiy ta’minoti hisoblanadi.