Умумий тавсифи Хартум бошлилар туркуми Rhynchocephalia


Аллигаторлар (Alligatoridae) –


Download 381 Kb.
bet14/16
Sana16.11.2021
Hajmi381 Kb.
#175327
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16
Bog'liq
Sudralib-yuruvchilar-sinfi-reptilia (1)

Аллигаторлар (Alligatoridae) – оиласига хитой аллигатори (Alligator sinensis) ва жанубий Америкада таркалган кайманлар уруги киради.

хакикий тимсохлар (Grocodilidae) оиласини 13 та тури булиб, булардан Нил тимсохи (Grocodilus niloticus) типик вакилидир.

Гавиаллар (Gavialidae) оиласига битта – гавиал (Gavialis gangeticus) тури булиб, бу Бирмада таркалган.

4. Тошбакалар туркуми – Chelonia

хозирги замон тoшбакаларининг танасини устки, пастки ва ён томондан панцир (коса) коплаб олган (88-расм). Панцирнинг устки томондагисига карапакс, пастки томондагисига пластрон дейилади, булар пай ёки суяк туткич билан богланган булади. Карапакс тери хисобидан хосил булган суяк пластинкалардан ташкил топган булиб, буларга ковургалар ва тана умурткалари кушилиб кетади. Пластрон умров суяги ва корин ковургаларига гомолог булган суяк пластинкаларидан тузилган. Панцир устки томондан шох пластинкалар билан копланган, юмшок терили тошбакаларда шох пластинка йук. Шох пластинкаларнинг чегараси одатда суяк пластинкаларнинг чегарасига тугри келмайди, бу тошбака косасининг мустахкамлигини таъминлайди. Карапакс пластинкалари маълум тартибда жойлашади: уртада узунасига ётган битта урта катор, унинг икки ёнида жуфт ён катор булади, карапаксни четига эса кирра пластинкалари жойлашади. Пластрон жуфт-жуфт суяк пластинкасидан ва буларнинг олдинги жуфти орасига понадек кириб олган ток пластинкадан иборат. Ток пластинка туш усти суягига гомологдир, олдинги жуфт пластинка умров суягига, колганлари эса корин ковургаларига гомолог булади. курукликда яшовчи тошбакаларнинг панцири баланд, гумбазсимон, сув тошбакалариники ялпок булади. Умуртка погонасининг буйин ва дум булимлари харакатчан булса, колган кисмлари харакатсиз булиб, карапаксга кушилиб кетади. курак ва коракоид суяклари эркин. Жагларида тишлари йук, лекин жаглари уткир киррали шох кин билан копланган. Оёк ва буйин мускуллари яхши ривожланган, лекин корин мускуллари йуколиб кетган. Њпкалари жуда катта ва мураккаб тузилган. Њпканинг вентиляцияси амфибиялардаги сингари огиз бушлигининг тагини тил ости аппарати мускуллари ёрдамида тебраниш, хамда елка ва чанок мускулларининг фаол таъсири оркали юзага келади. Сувда яшовчи тошбакаларда кушимча нафас олиш органи булиб, кон капиллярларига бой булган халкум усимталари хамда жуфт анал пуфаклари хизмат килади. Тошбакалар тропик ва мутадил зоналарда таркалган. Денгиз, чучук сув, боткок ва курукликда хаёт кечиради. каттик пустли тухум куяди, 200 та турни уз ичига олади ва 4 та кенжа туркумга булинади.




Download 381 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling