Umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 5-sinfi uchun darslik

1. Qo‘g‘irchoqning ko‘ylagi qanday detallardan iborat?
2. Ko‘ylakni tikish qaysi detaldan boshlanadi?
3. Nima uchun har bir chokni dazmollash kerak?
4. Ko‘ylakning yon va yelka chokini tikish usulini aytib bering.
5. Lozimni tikish bosqichlari haqida ma’lumot bering. 
Qo‘g‘irchoq kiyimiga oxirgi ishlov berish
Qo‘g‘irchoqning ko‘ylagi tayyor bo‘lgach, unga oxirgi 
ishlov beriladi. Ko‘ylak turli iplardan tozalanadi. Orqa bo‘lak 
o‘rta chizig‘idagi taqilmasiga ishlov beriladi, ya’ni ip va 
ignadan foydalanib havoyi 2 ta halqa kertim bo‘yicha orqa 
bo‘lakning bir tomoniga tikiladi va halqa 
larga mo‘ljallab 
kichik tugmalarni orqa bo‘lakning ikkinchi tomoniga chatib 
qo‘yiladi. Ko‘ylak qo‘g‘irchoqning tana qismiga kiydiriladi.
Lozimning bel qismiga tasma kiritiladi, pocha qismiga 
jiyak o‘rniga gulli tasma tikiladi. Iplar qirqib tashlanadi va 
lozim qo‘g‘ir 
choqqa kiydiriladi. 

---

184
Qo‘g‘irchoqning sochlarini o‘rib qo‘yib, unga to‘rtburchak 
yoki dumaloq shakldagi do‘ppini kiydirish yoki ro‘mol o‘ratib 
qo‘yish ham mumkin. 
1. Qo‘g‘irchoqning ko‘ylagiga oxirgi ishlov berish qaysi tartibda ba-
jariladi?
2. Lozimga oxirgi ishlov berish bosqichini aytib bering.
3. Qo‘g‘irchoqqa do‘ppini qanday tayyorlash mumkin?
To‘qish haqida ma’lumot. Chok turlarini to‘qish
To‘qish uchun tabiiy tolali: jun, paxta, ipak va sun’iy to-
lali iplardan foydalaniladi. Paxta ip, xom iplardan to‘qilgan 
mahsulotlar tez sitiluvchan, qayishqoqligi past bo‘ladi. Shu- 
ning uchun, bunday iplarni sintetik iplar qo‘shib to‘qish yax-
shi natija beradi. 
Qo‘lda to‘qish jarayonini spitsa bilan bir qatorda ilmoq 
yordamida ham bajarish mumkin. Ilmoqdan foydalanish ba-
jarayotgan ishning chiroyli va betakror chiqishi uchun imko-
niyatlarni yanada kengaytiradi, ijodkorlikka, mukammallikka 
chorlaydi.
To‘qishni boshlash oddiy halqa qilishdan boshlanadi (60-
rasm, a). Ilmoqni ushlab turib, uning uchi chalishma orasi-
ga kiritiladi va kalavadan kelayotgan ipni shu chalishtirma 
oralig‘idan tortib chiqiladi. Shu tariqa havoyi halqa hosil qi-
linadi (60-rasm, b).
60-rasm. Chala ustunchani to‘qish tartibi.
a
b
d
e
f

---

185
Ketma-ket yuqoridagi tartibda olingan havoyi halqalar zan-
jir deb ataladi va to‘qima polotnoning asosini, boshlang‘ich 
qatorini tashkil etadi (60-rasm, d va e).