УҳН ўқув қўлланма Вазирликка

Kolonna boshlig‘i (mashina kattasi) quyidagilarga majburdir: 
- mashinalar (mashina) harakati boshlanishidan oldin odamlarni o‘tkazish va 
yuk yuklash me’yorlariga rioya qilinishini tekshirishga;
- shaxsiy tarkibni (yukni) mashinalarga (mashinaga) chiqarish (yuklash), 
tushirish (tushirib olish) va joylashtirish paytida tartibni nazorat qilishga;

---

93
- mashinalar (mashina) harakati chog‘ida haydovchilarning (haydovchining) 
yo‘nalishga, belgilangan harakat tezligiga rioya qilishi, yo‘l harakati qoidalarini 
bajarishini, mashinalardagi (mashinadagi) shaxsiy tarkibning esa intizom va 
xavfsizlik talablariga rioya qilishini nazorat qilib turishga majburdir.
Kolonna boshlig’iga (mashinaning kattasiga) mashina boshqarishni o‘z 
qo‘liga olish yoxud haydovchini (haydovchilarni) yo‘l harakati qoidalarini 
buzishga va belgilangan harakat tezligidan tezlikni oshirishga majbur etuvchi 
komandalar berish man etiladi.
Kolonna boshliqlariga (mashinalarning kattasiga) va haydovchilarga 
topshiriq maqsadi, bajarish tartibi, muddati to‘g‘risida va harakat xavfsizligi 
talablarining bajarilishi bo‘yicha ushbu tashishni tashkil etuvchi mansabdor 
shaxslar yoxud ularning to‘g‘ridan-to‘g‘ri boshliqlari tomonidan yo‘l-yo‘riqlar 
beriladi. Mashina haydovchilariga, bundan tashqari, bo‘linma komandiri 
yo‘nalishda mashina ekspluatatsiyasi qoidalariga, yo‘l harakati Qoidalariga rioya 
qilish to‘g‘risida va yurish-turish haqida yo‘l-yo‘riqlar beradi. Haydovchilariga 
mashinani boshqarishni boshqa birovga berish qat’iyan man etiladi.
29
Mashinalarni chiqishga tayyorlash bo‘linma komandirlari yoxud ularning 
qurol-aslaha bo‘yicha o‘rinbosarlari (texnika qismi, avtomobil xizmati boshliqlari, 
batal’on texniklari, rotalarning katta texnigi yoxud texnigi) rag‘barligi ostida 
o‘tkaziladi. Parkdan chiqarilayotgan va parkka qaytayotgan mashinalarning texnik 
holati ustidan nazorat texnika-nazorat punkti boshlig‘i tomonidan amalga 
oshiriladi.
Parkdagi ichki tartib va ish tartibi brigada bo‘yicha buyruqda e’lon qilinadi. 
Buyruqda belgilanmagan vaqtda parkka kiritish va undan ishlashga faqat brigada 
komandiri tomonidan ruxsat beriladi.
Parkda ishlash va mashg’ulot o‘tkazish uchun belgilangan vaqtda shaxsiy 
tarkib faqat ofitserlar, yoxud serjantlar komandasi ostidagi safda kiritiladi.
Ofitserlar, shartnoma asosida harbiy xizmatni o‘tayotgan harbiy xizmatchilar 
pakka ishlash uchun belgilangan vaqtda shaxsiy guvohnomalari bo‘yicha kiritiladi. 
29. O‘zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlarining Ichki xizmat nizomi.T-1996y 216 bet

---

94
Xizmat zarurati yuzasidan pakka yakka tartibda kelgan serjantlar va askarlar 
brigada komandirining qurol-aslaha bo‘yicha o‘rinbosarining ruxsati bilan parkka 
kiritiladiki, bu haqda oxirgisi park bo‘yicha navbatchiga ma’lum qiladi.
Mashinalarni olib chiqib keish uchun kelgan ekipajlar (haydovchilar) parkka 
yo‘l varaqasini ko‘rsatish bo‘yicha kiritiladi.
Parkda turgan mashinalar va harbiy texnika yoniga ular birkitilgan harbiy 
xizmatchilar saqlash joylari va park xonalarini ochishga ruxsat berilgan 
shaxslarning ruxsatiga ko‘ra kiritiladi.
Trevoga paytida mashinalar va harbiy texnika yoniga kiritish tartibi brigada 
komandiri tomonidan joriy etiladi va tegishli yo‘riqnomalarda bayon etiladi.
Mashinalarning o‘t oldirish qulflari, qopqalari, park xonalari va park 
darvozasi kalitlarini saqlash va berish tartibi mashinalarning o‘z vaqtida parkdan 
chiqishini ta’minlashi, shunigdek, ularning shaxsiy tarkib tomonidan o‘zboshimcha 
foydalanilishi hollarini mustasno qilish lozim.