Ушбу ы=ув =ылланма в 5140900 касб таълим (бинолар ва иншоотлар =урилиши) йыналиши быйича билим олаётган талабалар, 3-йиллик ма

IV. Amaliy mashgulotlar mazmuni 
 
Amaliy ishlarini tashkil etish bo’yicha ko’rsatmalar 
 
Ushbu fandan talabalarga maruza va amaliy mashgulotlarda berilgan nazariy va 
amaliy bilimlar, ko’nikmalarni yanada mustaxkamlash maqsadida mashg’ulotlarda 
zamonaviy tajriba uskunalari, kurgazmali qurol va informatsion texnologiyalardan 
foydalanish talabalar bilimini yanada mustaxkamlaydi. Fandan amaliy mashgulotlarni 
quyidagi mavzular asosida tashkil etish tavsiya etiladi.
1-mavzu. Qurilish mashinalarining sinflari, turlari, vazifasi va ko’rsatkichlari; uzlukli 
va uzluksiz ishlovchi mashina va mexanizmlar; Kuch qurilmalari, xarakatni uzatuvchi 
mexanizmlar(transmissiya); ishchi jixozlar, yuritish jixozlari, boshqarish mexanizmi, bir 
motorli, ko’p motorli, yakkaxon va gurux tizimli bog’lanishli mashinalar. 
2-mavzu.Uzatmalar turi, uzatmalar nisbati, tishli, chervyakli, zanjirli, remenli 
uzatmalar va ularni xisobi; uzatmalarning qismlari (o’qlar, vallar, podshipniklar, 
mufta, t o’xtatish moslamasi); sim arqonli uzatmalar va moslamalar, ularni xisobi; 
xarakatni mexanik uzatish (reduktor, tezliklar qutisi, revers); xarakatni gidravlik 
uzatish (gidroxajmli, gidrodinamik) vazifasi va ishlash doirasi; ularni asosiy qismlari 
(xaydagichlar, motor, xarakatni qo’zg’atuvchi manbaa, taqsimlovchi qism, 
muxofazalovchi klapan) afzalligi va kamchiligi.
3-mavzu.Boshqarish mexanizmi (to’g’ridan-to’g’ri va qo’shimcha Kuchlanish 
yordamida); Qurilish mashinalarini avtomatlashtirish va uni rivojlantirish; yuritish 
qismlari; ularning asosiy ko’rsatkichlari (bosim, o’zaro birikish, tishlashish, 
xarakatlanish tezligi, TIK); yuritish qismlari turlari (zanjirli, g’ildirakli, rel sli) va 
ularni iqtisodiy ko’rsatkichlari bo’yicha qo’llanilishi, tortish mexanizmi xisobi, 
Qurilish mashinalarini ish unumdorligi; burilish va qaytishdagi qulaylik, ixchamlik, 
yo’ldagi o’tish xarakati, ishonchliligi; nazariy, texnik, ishlatilishi bo’yicha ish 
unumdorligi; uzlukli va uzluksiz ishlaydigan mashinalar va ularning ish unumdorligi; 
mashinalarning texnik va sifat ko’rsatkichlarini baxolash; sifat ko’rsatkichlari; 
iqtisodiy ko’rsatkichlari yuqori bo’lgan yangi mashinalar; Qurilish mashinalarini 
standartlashtirish va o’zaro almashtirish talablari; Qurilish mashinalarini sifatini 
oshirishda va ishlab chiqarishning o’sishida ularni o’rni.
4-mavzu. Er qazuvchi va yer qazib-tashuvchi mashinalar; ularning turlari, ishchi 
qismlari, ularni almashtirish, turlari bo’yicha asosiy ko’rsatkichlari, foydalanish 
soxasi, bir va ko’p cho’michli ekskovatorlar, skreperlar, avtogreyderlar, bul dozerlar, 
muz va qattiq qatlamlarni buzuvchi mashinalar, gidravlik va gidromexanik 
mashinalar; zichlovchi mashinalar; burg’ulash mashinalari, turlari, qoziq qoquvchi 
qurilmalar, uruvchi bolg’alar va ularning turlari.