Ушбу ы=ув =ылланма в 5140900 касб таълим (бинолар ва иншоотлар =урилиши) йыналиши быйича билим олаётган талабалар, 3-йиллик ма

Xavo yordamida ishlab yuk tushuruvchi moslamalar. Bu turdagi mashinalar 
vagonlarda kelgan kukunsimon materiallarni tushirish uchun va xajmiy idishlarga uzatish 
uchun mo’ljallangan. Ular asosan so’ruvchi va so’rib-xaydovchi (sochuvchi) turlari bo’yicha 
ishlab chiqariladi. Ish xarakati davomida asosan muallaq bo’shliqda (sig’imga) so’rib tortish 
(uzatish) xaydash xisobiga amalga oshiriladi. 
Materiallarni so’rish xisobiga tushuruvchi moslamalar. Ular asosan maxsus (zabor) 
moslamalaridan - 1, egiluvchan uzatuvchi quvur - 2, jamlovchi sig’im - 3, muallaq (vakuum) 
xaydagich (so’rgich) - 6 qismlardan iborat. Maxsus (zabor) moslama - 1 yuk qismi 
tushiriluvchi vagonga o’rnatiladi. U o’z navbatida (2.17-rasm) ikkita g’ildirakli asosga 
o’rnatilgan bo’ladi. Xar ikki g’ildirak aloxida boshqariladigan uzatmalar orqali bajariladi. Bu 
g’ildirakli aravachaga aylanuvchi disk, ya’ni tsementni yumshatish uchun so’ruvchi mushtuk 
o’rnatilgan bo’ladi. TSementga o’rnatilgan egiluvchan quvur - 2 orqali, tsement jamlovchi 
sig’imga - 3 tushib, u joyda ortiqcha xavo ajratib tashlanadi.
Bu idish yopiq tsilindrik yo’nilgan shaklda tayyorlangan. Uzatuvchi quvur orqali o’tgan 
tsement idish devorlariga urilib, o’z tezligini yo’qotadi. Natijada devorlari orqali pastki 
qismga cho’kadi. Eng pastki qismda darcha bo’lib, shu joydan material tushiriladi. Keyingi 
uzatish ishlari (maxsus idish siloslarga qamash) mexanik (shnekli) xaydagichlar orqali 12 m 
uzoqlikgacha amalga oshiriladi. 
2. 17-расм. Материалларни сыриш щисобига тушурувчи мосламалар 

---

81 
Materiallarni so’rib-xaydab (sochuvchi) tushuruvchi moslamalar. Yuqoridagi 
rasmdan ko’rinib turibdiki bunday moslamalarga vintsimon xavo xaydagich-4 va 
aralashtiruvchi moslama (kamera)-5 qo’shimcha xolatda o’rnatiladi. Siqilgan xavo, aloxida 
turuvchi xavo xaydagichdan (kompressor) o’tib, aralashtiruvchi (kamera) moslamaga kelib, 
quvur orqali tsementni maxsus idish (silos) ga xaydab beradi. Bunday yuk tushuruvchi 
moslamalarning ish unumdorligi 20-50 Mg/soat bo’lib, uzunligi 50 m gacha bo’lgan oraliqlarda 
bemalol ishlay oladi.