«veterinariya sanitariya ekspertizasi» kafedrasi “tasdiqlayman”

Vitamin B₁ – tiamin (S₁₂ N₁₇ O₄ SC1)
Bu vitamin toza holatda kristall bo‘lib, yuqori haroratda yorug‘likga va kislorodga chidamli. Kislotalarning ta’siriga chidamli ishqorlarga chidamsiz. 1 kg sutda o‘rtacha 500 mkg vitamin B mavjud.
Vitamin B₁ sariyog‘da 0,04-0,5 mg %, shakar bilan quyiltirilgan sutda - 0,09, shakarsizida - 0,05-0,1, quruq qaymog‘i olingan sutda - 0,23, yog‘sizlantirilganda - 0,25, pishloqda - 0,09 mg %.
Sut pasterizatsiyalanganda 10-23 % vitamin B₁ o‘zining kuchini yo‘qotadi, quritilganda 10 % gacha, quyiltirilganda 14 %. Sut qatiq mahsulotlarida vitamin B₁ 30 % gacha ortadi. Yog‘sizlantirilgan sutda vitmain B₁340 mkg/kg, ayronda 350 mkg/kg, zardobda 270 mkg/kg. Organizmda bu vitamin yetishmasa suv almashinishi, yurakning ish faoliyati va ovqat hazm qilish jarayoni buziladi.
Vitamin B₂ – riboflavin (S₁₇ N₂₀ N₄O₆)
Bu vitamin sut zardobiga o‘ziga xos sarg‘ish rang beradi. Fermentlarning tarkibiga kiradi, uglevod va oqsilning almashinishida katta ahamiyatga ega. Hayvonlar ozuqasining tarkibida vitamin B₂ yetishmasa, asbab sistemasining ish faoliyati buziladi. Sutga riboflavin ozuqa orqali, hamda oshqozon-ichak ichidagi mikroorganizmlar tomonidan sintezlanadi. 1 kg sutda o‘rtacha 1,6 mg (1 dan 2,8 mg gacha) vitman B₂ bor, 1 kg og‘iz sutidan 6, pishloqda 3,07, sariyog‘da nihoyatda kam. Bu vitamin yuqori haroratda pasterizatsiyaga chidamli, quruq sutda 10-15 % kamayadi.
Vitamin B₃ – pantoten kislotasi
1 kg sutda 2,7 mg, yog‘sizlantirilgan sutda 3,6, ayronda 4,6, sut zardobida 4,4 mg vitamin B₂ mavjud.
Vitamin B₆ – piridoksin
Bu vitamin, asosan, oshqozon-ichak ichidagi mikroorganizmlar tomonidan sintezlanadi. Sutda erkin holatda 1,8 mg/kg, oqsil bilan bog‘langanlari 0,5 mg/kg, sariyog‘da 2,6 mg/kg, shakar bilan quyiltirilgan sutda 0,33 - 0,40 mg/kg vitamin B₆ bor. Kishilarning organizmida bu vitamin yetishmasa uyqusizlik, ichak kasalligi va asab sistemasining ish faoliyati buziladi.