X. N. Atabayeva, J. B. Xudayqulov

Issiqlikka talabi.
Urug'i 4-5 °C da unib chiqadi, harorat 7-10 °C 
bo'lganda maysa ko'karib chiqadi. Harorat 12-15 °C maysa 6-7 kunda 
o'sib chiqadi, 9-11 °C haroratda 8-9 kunda. Maysa-5-6 °C sovuqqa 
bardoshli. Maysa o'sib chiqqandan keyin issiqlikka talabi oshadi. 
Harorat 17-19 °C bo'lganda yaxshi rivojlanadi. Amal davrida 1350-
1900 °C faol harorat yig'indisi talab qilinadi. Yasmiqning issiqlikka 
talabi don to'lishi va pishish davrida yuqori bo'ladi. Harorat pishish 
davrida 19 °C dan past bo'lsa, pishish davomiyligi ancha uzayadi. 
Harorat 14-16 °C bo'lsa, pishish davri to'xtaydi.
Tuproqqa talabi.
Yasmiq yengil qumoq tuproqlarda yaxshi o'sadi. 
Sho'rlanish 0,02-0,03% bo'lganda juda sekin o'sadi va hosil kamayadi. 
1 t don va tegishli spoya-barg hosil qilish uchun yasmiq 70 kg azot, 23 
kg fosfor va 38 kg kaliy sarflaydi. Uzun kun o'simligi.
Navlar:
Davlat reestriga kiritgan “Oltin don” va "Darmon” navlari 
ekiladi.
Kasallik va zarakunattdalar.
Kasalliklari: zang, ildiz bakteri- ozi, 
fuzarioz so'lish, askoxitoz, antraknoz, soxta un shudring, chirish va 
mog'orlash. Zararkunandalari: yasmiq donxo'ri, loviya
213 

---

donxo„ri, tuganak uzunburuniar, shira, besh nuqtali uzunburun va 
boshqalar.
Yetishtirish texnologiyasi
O'tmishdosh.
Yasmiq kuzgi don yoki chopiq qilinadigan ekinlardan 
keyin ekiladi. Bir ekilgan dalaga 5-6-yildan keyin ekiladi.
Yerga ishlov berish. Yasmiq gektariga 30-50 kg azot to„p- laydi. 
Kuzda yer 22-25 sm chuqurlikda shudgorlanadi. Erta bahorda borona 
qilinadi. Ekishdan oldin yana borona qilinadi va mola bostiriladi.
0„g
l
itlash. 
Yasmiq o„zi azot to„pla$h xususiyatiga ega bo'lganligi 
tufayli quyidagi me‟yorlarda o„g„itlash tavsiya etiladi:
20- 
30 kg azot, 60-80 kg fosfor va 30-40 kg kaliy. Fosforli va kaliyli 
o„g„itlar kuzda yer haydashdan oldin, azotli o„g„itlar ekishdan oldin va 
amal davrida qoilaniladi.
Yasmiq hosildorligiga mikroo„g„itlar ijobiy ta‟sir ko'rsatadi. 
Ayniqsa molibden nitragin bilan birga qoMlanilsa, yaxshi natija beradi. 
Bunda 100 kg urug'ga 20-30 g ammoniy molibdeni 1 1 suvda eritilib 
urug'ga yuqtiriladi.
21- 
rasm: 
1-yasmiq 
o'simligi:
2-yasmiq donlari.
Ekish.
Ftfsmiq erta bahorda (fevral-mart) gektariga 2-4 mln. dona 
urug„ ekiladi. Ekish usuli yoppasiga qatorlab, qator orasi 15
214 

---

sm qilib ekiladi, ekish chuqurligi 3-6 sm. 0„rtacha 60-120 kg urug' 
ekiladi.
Parvarishlash.
Qurg'oqchil mintaqalardai ekilgandan keyin 
zichlagich yurgiziladi. Qatqaloq hosil bo'lsa, yengil borona yurgiziladi 
va qo'l mehnati yordamida chopiq qilinadi. Amal davrini boshlanishida 
begona o'tlarga qarshi keng qatorlab ekiiganda 1-2 marotaba ishlov 
beriladi. Begona o'tlarga qarshi ekishgacha «gezagard» 50% (3-6 kg) 
ishlatiiadi.
Maysalanish davrida yer betiga urug'pallasi chiqadi. Maysa 
qurigandan keyin qatqaloqqa qarshi borona yurgiziladi.