Bu ikkala kenja turlari donining uzunligi
bilan bir-biridan farq
qiladi.
Haqiqiy yoki oddiy sholining donini uzunligi 5-7 mm, kalta
sholiniki esa 4 mm boiadi. Haqiqiy sholi ikki guruhga boiinadi:
a)
Hindiston
sholisi (
Indica
);
b)
Xitoy-Yapon
sholisi (
Sino-japonica
).
Hindiston
sholisi doni uzun, ingichka boiadi. Bularning doni
asosan oynasimon boiadi. Donining uzunligi eniga nisbatan 3,0:1 va
3,5:1 ga teng boiadi.
Xitoy-Yapon
sholisini doni kalta, yumaloq va yo„g„on shaklda
boiadi. Donining uzunligi eniga nisbatan 1,4:1; 2,5:1 va 2,9:1
ga teng
boiadi. Bularning ichida unsimon xususiyatga ega boigan shakllari ham
bor. Bu sholini eng ko„p navlari hamdo„stlik
mamlakatlarda ekiladi,
Sholining yuqorida aytib o'tilgan kenja turlari 150 ga yaqin tur xiiini o„z
ichiga oladi.
Biologiyasi
Rivojlanish davrlari: Urug'ni unib chiqishi, maysalanish. Sholida
bir tekis ko„chat undirib olish davri eng muhimi.
Sholi urugining
bo„rtishi uchun 23-28% suvni o„zini vazniga nisbatan talab qiladi. Bu
paytda ular kislorodga muhtoj boimaydi. Endo- sperma anaerob nafas
olish hisobiga rivojlanadi. Urug
1
chuqur ekiiganda (4-5 sm)
anaerob
nafas olish tezlashadi. Natijada urug„ni nobud bolishiga olib keladi.
Urug„ 10-16 °C unib chiqadi, muqobil harorat 34 °C. Urug„ni unib
chiqishidan maysalashgacha 7-15 kun o„tadi. Bu havo haroratiga, tuproq
namligiga va unuvchanlik darajasiga bogiiq. Maysalanish davrida 3-4
barg hosil boiadi. Maysalanish davrida ildiz majmuasi kuchli
rivojlanadi, ildizlaridan
havo yollari paydo boiadi, o„simiikni kislorod
bilan ta‟minlaydi. Maysalari 35 sm suv bostirilganda
oson yuqori ga
unib chiqadi.
Do'stlaringiz bilan baham: