Xorazm viloyati xalq ta’limi boshqarmasi

XORAZM VILOYATI XALQ TA’LIMI BOSHQARMASI

9- sinflar

1-DARS. KIRISH. TAKRORLASH. QO‘SHMA GAPLAR.
Dunyo tillari va o‘zbek tili
1. Quyida aytilgan fikrlarning qaysi biri noto‘g‘ri?
A) Til oilalari sirasida turkiy tillar alohida oilani tashkil etmaydi, ya’ni Oltoy tillar oilasiga mansub. B) Qarindosh tillar bir ajdod tilidan kelib chiqqan.
C) Bir-biriga yaqin, umumiy jihatlari ko‘p bo‘lgan tillar qarindosh; bir-biridan uzoq, umumiy jihatlari bo‘lmagan tillar qarindosh bo‘lmagan tillar hisoblanadi.
D) Turkiy tillar alohida til oilasini tashkil etadi.
2. Hozirgi kunda yer yuzida qancha til mavjud?
A) 2000 dan ortiq B) 2996 ta C) 3000 dan ortiq D) 3000 ga yaqin
3. Quyidagilarning qaysilari faqat turkiy tillar oilasiga mansub?
A) turkman, tatar, ukrain, bolqor B) turk, qozoq, boshqird, qaraim
C) o‘zbek, uyg‘ur, fors, ozarbayjon D) tatar, belarus, qirg‘iz, qozoq
4. Berilgan sitatada bo‘sh qolgan o‘rinni kerakli jumla asosida yakunlang.
Jamiki ezgu fazilatlar inson qalbiga, avvalo, ona allasi, ona tilining betakror jozibasi bilan singadi. Ona tili – … O‘z tilini yo‘qotgan har qanday millat o‘zligidan judo bo‘lishi muqarrar. (I.Karimov)
A) xalqimiz uchun faqat o‘zbek tilidir B) har bir mamlakat xalqi uchun yagona bo‘ladi
C) bu millatning ruhidir D) barcha javoblar to‘g‘ri
So‘z birikmasi bo‘yicha o‘tilganlarni takrorlash
1. Do‘stlik qanchalar xilma-xil imtiyozlarni o‘zida jamlagan! Ushbu gapda so‘z birikmasining qaysi turi qo‘llangan?
A) bitishuv B) boshqaruv C) bitishuv, boshqaruv
D) bitishuv, boshqaruv, moslashuv
2. Qaysi qatordagi gapda faqat bitishuvli so‘z birikmasi mavjud?
A) U hech qachon shunchaki kelmaydi. B) U muvaffaqiyatlarga yangicha mazmun baxsh etadi.
C) Do‘stlik qanchalar xilma-xil imtiyozlarni o‘zida jamlagan!
D) Qayoqqa qaramang, u sizning xizmatingizda.
3. Boshqaruv usulidagi so‘z birikmasi ishtirok etgan gapni toping.
A) U hech vaqt joningizga tegmaydi. B) U hech qachon shunchaki kelmaydi.
C) Bilimsiz kishining ko‘ngli xurofotga moyil bo‘ladi.
D) U ko‘maklashgach har qanday omadsizliklar barham topadi.
4. Oqshomdan boshlangay, odatda, tonglar,
Sukutdan uzulgay gulduros, bonglar. Boshing bukma sira, xokisor banda,
Erta ruhing topgay oliy ohanglar.
Ushbu to‘rtlikda qo‘llangan so‘z birikmalarining turi va miqdorini aniqlang.
A) 3 ta boshqaruv, 3 ta bitishuv B) 2 ta boshqaruv, 1 ta moslashuv, 3 ta bitishuv
C) 4 ta boshqaruv, 4 ta bitishuv, 1 ta moslashuv D) 4 ta boshqaruv, 4 ta bitishuv