Xxii bob k u lo n o m etriy a
Download 0.55 Mb. Pdf ko'rish
|
15-16 kulonometriya
- Bu sahifa navigatsiya:
- 22.2-§. Kulonometrik tahlil usulining nazariy asoslari
kulonometrik titrlash deb, boshqa idishda hosil qilinib, aniqlanadigan
m o d d a eritm asiga kiritilsa, usul tashqi generatsiyali kulonometrik titrlash deb yuritiladi. Kulonometrik titrlashda oxirgi nuqta turli xil usullar (potensiom etriya, amperornetriya, biamperometriya, fotom etriya va hk.) yordam ida aniqlanadi. H ozirda kulonometriyaning yangi usullari ishlab chiqilgan. Bular ju m la sig a , differensial kulonom etriya, su bstexiom etrik (inversion) k u lo n o m e triy a , x ro n o k u lo n o m e triy a , k u lo n o p o te n s io g ra fiy a va boshqalam i kiritish mumkin. Bu usullar tahlil uchun kam vaqt talab etadi, ularning aniqlik darajasi ancha yuqoridir. 22.2-§. Kulonometrik tahlil usulining nazariy asoslari K ulonom etrik tahlil usuli M .Farade^ning elektroliz qonunlariga aso slan g an lig i uchun unga elek tro litik b o ‘g ‘in d a so d ir boMadigan elektroliz hodisalari xosdir. Elektroliz sodir b o iis h i uchun elektrodlarga m uayyan potensial yoki o'zgarm as tok beriladi. E lektrodlarga berilgan potensial eritmadagi moddani elektrolizga uchratadi va oqibatda zanjirda tok yuzaga keladi. Bu tokni o'Ich ash asosida m oddaning m iqdorini an iq la sh mumkin. Yuqorida qayd qilinganiday, kulonom etrik tahlil o ‘tkazishda quyidagi shart bajarilishi lozim: I ) elektroliz sharoitida faqat tekshiriladigan moddaning elektr kimyoviy reaksiyasi sodir b o ‘lishi, ya’ni sarflan g an tok kuchi to ‘lig ‘icha aniqlanadigan m odda elektroliziga sarflanishi kerak. Bu vaqtda generatsiya tokining sam aradorligi 100 % y o k i q at’iy aniq boMishi kerak. Buni nazorat qilish uchun eritm adagi b arch a moddalarning voltam per egri chiziqlari o ‘rganiladi. G eneratsiya tokining samaradorligi voltam per egri chiziqlari asosida I - h ifo d a yordam ida baholanadi; 2 ) elektr kim yoviy (b ev o sita usul) va kim yoviy (kulonometrik titrlash) reaksiyalam ing tugash (oxirgi nuqta) lahzasi yetarii aniqlik bilan topilishi shart; 3) elektr kim yoviy reaksiyaga kirgan aniqlanadigan moddaning massasini topish uchun elektr miqdorini aniqlash usuli mavjud b o iis h i kerak. Buning uchun turli xil kulonometr, elek tro n integrator va boshqa asboblar ishlatiladi. Elektrolizni 100 % И tok samaradorligida o'tkazish u ch u n eritm aga elektroliz sharoitida elektr aktiv bo'lm agan modda qo'shiladi. Bu modda befarq (inert, indifferent) elektrolitdan iborat bo‘lib, и fan elektroliti deb yuritiladi. Fon elektroliti eritmaning qarshiligini imkon boricha kamaytirishi kerak. E lektroliz eritm alardan o'tk azilg an d a erituvchi (suv, suvsiz erituvchilar) ham elektroliz sharoitida befarq bo'lishi kerak. Odatda, e r itu v c h in in g k o n s e n tr a ts iy a s i u n d a e rig a n m o d d a n in g konsentratsiyasidan beqiyos katta b o ‘lganligi uchun uning elektrodlarda parchalanishi erigan m oddalam ing parchalanishini cheklaydi. Shuning uchun ham elek tro d la rg a eritu v ch in in g parchalanish p o te n sia lla ri o ra sid a g i k u c h la n ish g in a b e rila d i. Bu kuchlanish a n iq la n a d ig a n m oddaning to ‘liq oksidlanishi yoki qaytarilishi uchun yetarli boMishi kerak. Shuni ham aytish kerakki, elektrod sirtida sodir b o ia d ig a n elektr kim yoviy reaksiya tanlangan elektrodning tabiati va uning sirt yuzasiga ham bo g ‘liq. Download 0.55 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling