Yusupova sh. K

Differentsial diagnostikasi 
Hozirgi vaqtda differentsial diagnostika QD va uning debyut davrida dolzarb muammo 
sanaladi. 50% dan ortiq bola diabet ketoatsidoz holati bilan tashhislanadi. 
Kasallik tarixining tahlili shifokorga birlamchi murojaatda bolalarga qo’yilgan 
tashhislarning turli tumanligiga ta’sir qiladi : 
− Fankoni sindromi (qand, fosfat, aminokislota va bikorbonat reabsorbtsiyasining 
buzilishi); 
− homiladorlikda glyukozuriya ( koptokcha filg’tratsiyasining ortishi, buyrak 
kanallariga tushuvchi glyukoza miqdorining ortib borishi uning reabsorbtsiyasini 
oshishiga imkon beradi); 
− jarrohlik patologiyasi (o’tkir appenditsit, ichak tutilishi,o’tkir qorin) 
− infektsion kasalliklar (gripp, pnevmoniya, meningit, bronxial astma); 
−oshqozon ichak yo’llari kasalliklari (ichak toksikoinfektsiya, gastroenterit, o’t 
haydovchi yo’llar diskineziyasi, ichak infektsiya); 
-buyrak kasalliklari (pielonefrit) ; 
-nerv tizimi kasalliklari (vegetomirli distoniya, bosh miya shishi, toliqish) ; 
-qandsiz va buyrak diabeti. 
Davolash 

---

31 
Bolalarda QD 1-turini davolash quyidagi asosiy omillarni o’z ichiga oladi; 
-insulinoterapiya 
-parhez 
-jismoniy yuklama 
-uy sharoitida o’z –o’zini nazorat qilishni o’rganish va tadbiq qilish 
-psixologik yordam 
Bu omillarning har biri terapevtik tadbirlar zanjirida zarur. 
QD 1-turi bilan kasallangan bolalar va o’smirlarni davolashning maqsadi: 
-uglevod almashinuvi darajasini normal holatga maksimal yaqinlashishiga erishish; 
-bolaning normal jismoniy, somatik va psixosotsial rivojlanishi. 
QD 1-turi bilan kasallangan bolalarga ambulator va statsionar holatda yordam 
ko’rsatiladi. Statsionar davolanishga bolada kasallik manifestatsiyasi bo’lgandada 
ehtiyoj seziladi. Keyinchalik esa kasallikning kechishiga bog’liq bo’ladi. 
Parhez. Kunlik ratsiondan tarkibida yengil hazm bo’luvchi uglevodlar bo’lgan 
mahsulotlar chiqariladi (qand, asal, shirin konditer mahsulotlari, qiyom, shirin 
ichimliklar). Kunlik ratsion kaloriyasi 
Uglevodlar 55-60% 
Oqsil 15-20% 
Yog’lar 20-25 % tashkil etadi. 
To’yingan yog’ kislotalarini – 10% cheklash, to’yingan yog’larni mono- va yarim to’yingan 
yog’lar bilan almashtirish (o’zaro munosabat 1:1:1) ga teng. 
Maktabgacha yoshdagi bolalarda to’yingan yog’lar chegaralanishi kerak emas. 
Quyidagi mahsulotlarni hujjatlashtirish zarur (non birligini hisoblash (NB): 
donli, 
suyuq 
sut 
mahsulotlari, 
sabzavotlarning 
ayrim navlari 
(kartoshka, makkajo’xori), mevalar
.